کتاب جایگاه اسناد الکترونیک در تقابل با شهادت به عنوان یکی از ادله اثبات

کتاب جایگاه اسناد الکترونیک در تقابل با شهادت به عنوان یکی از ادله اثبات

کتاب جایگاه اسناد الکترونیک در تقابل با شهادت به عنوان یکی از ادله اثبات نوشته‌ی مسعود اقدسی قلعه حسن و احمد عسکری، به بررسی قابلیت استناد به ادله الکترونیک به عنوان نمونه‌ای از یک سند معتبر می‌پردازد.

در دنیای تجارت الکترونیک اسناد الکترونیک از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند و بدون وجود آن‌ها تجارت در دنیای مجازی هیچ مفهومی‌ نخواهد داشت و از طرفی به‌ این دلیل که امضای الکترونیک را تنها می‌توان بر روی مدارک الکترونیک و نه کاغذی انجام داد، ضرورت دارد که مفهوم اسناد الکترونیک بررسی شود. باید افزود که ق. ت. ا. همواره از ایمنی و اطمینان سیستم‌های اطلاعاتی و رایانه‌ای سخن به میان می‌آورد. این تصریح فی نفسه دارای اهمیت است. زیرا بدون‌ ایمنی و اطمینان، داده پیام و امضای الکترونیک از هر نظر فاقد اعتبار خواهد بود.

بنابراین، چنانچه قانون مذکور نیز به حق تصریح دارد، قابلیت پذیرش اسناد الکترونیک نیازمند وجود رکن اساسی اطمینان و ایمنی می‌باشد. به همین دلیل است که ق. ت. ا از موجودیت کامل و بدون تغییر داده پیام به مفهوم عدم خدشه به تمامیت داده پیام در جریان اعمال تصدی سیستم از قبیل ارسال، ذخیره یا نمایش اطلاعات، سخن به میان می‌آورد.

در بخشی از کتاب جایگاه اسناد الکترونیک در تقابل با شهادت به عنوان یکی از ادله اثبات می‌خوانیم:

اسناد الکترونیکی اسنادی هستند که به روش رایانه‌ای تولید، منتقل و نگهداری شده‌اند. آن‌ها ممکن است به شیوه الکترونیکی متولد شده و یا از شکل اصلی خود به فرم الکترونیکی درآمده باشند. (مثل اسکن از پرونده‌های کاغذی). بند 7 از ماده 2 قانون یکنواخت مبادلات الکترونیکی ایالات متحده آمریکا سند الکترونیکی را «سند تولید، ارسال، مبادله و یا ذخیره شده از طریق وسایل الکترونیک دانسته است» با استفاده از این تعریف و تعریف ارائه شده در قانون ایران می‌توان سند الکترونیک را این‌گونه تعریف کرد: «سند الکترونیکی عبارت است از نوشته‌ای که از طریق وسایل الکترونیکی تولید، ارسال، دریافت و ذخیره شده و در مقام دعوی یا دفاع قابل استناد باشد».

مقصود از نوشته خط یا علامتی است که روی کاغذ یا چیز دیگر رسم شده و حاکی از مطلبی باشد. قانون تجارت الکترونیکی ایران و همچنین در قانون نمونه آنسیترال عبارت داده پیام به کار رفته و بدین صورت تعریف شده است: «اطلاعات ایجاد، ارسال، دریافت و یا ذخیره شده از طریق ابزار الکترونیکی نوری و یا وسایل مشابه از جمله مبادله الکترونیک داده‌ها، پست الکترونیک، تلگرام، تلکس و یا تله کپی». این واژه را به طور الکترونیک می‌توان معادل «نوشته الکترونیکی» دانست. بدیهی است که نوشته مذکور ممکن است توسط انسان ایجاد شده و یا حاصل عملکرد خودکار رایانه باشد مانند محاسبات و تحلیل‌هایی که بوسیله خود رایانه و از طریق به کارگیری نرم‌افزار و دریافت اطلاعات از وسایل دیگر مانند حسگرهای دور از رایانه صورت گیرد.

در این گفتار اسناد الکترونیکی از نظر سطح اطمینان دسته‌بندی کرده و سپس ارزش اثباتی آن‌ها را بیان می‌کنیم. سند الکترونیک را می‌توان از نظر سطح اطمینان با توجه به سطح ایمنی سیستم اطلاعاتی، امضای الکترویکی و سابقه به دو نوع سند رسمی الکترونیک و سند عادی الکترونیک تقسیم کرد که به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

فهرست مطالب

فصل اول: کلیات، تعاریف و مبانی نظری تحقیق
مبحث اول: مفاهیم و اصطلاحات
گفتار اول: اسناد الکترونیک
بند اول:تعریف اسناد الکترونیک
بند دوم: تعریف لغوی اسناد الکترونیک
بند سوم: تعریف اصطلاحی اسناد الکترونیک
گفتار دوم: ادله اثبات دعوا
بند اول: تعریف ادله اثبات دعوا
بند دوم: تعریف لغوی ادله اثبات دعوا
بند سوم: تعریف اصطلاحی ادله اثبات دعوا
بند چهارم: انواع ادله اثبات دعوا
مبحث دوم: انواع اسناد (نحوه منشاء تولید)
گفتار اول: اسناد سنتی (تعریف سند در معنای عام و خاص)
بند دوم: سند رسمی و عادی
بند دوم: در حکم سند رسمی
گفتار دوم: اسناد الکترونیک
بند اول: اسناد رسمی الکترونیک و ارزش اثباتی آن
بند دوم: سند عادی الکترونیک و ارزش اثباتی آن
گفتار سوم: وضعیت حقوقی اسناد الکترونیک
بند اول: عناصر و ارکان سند الکترونیک
بند دوم: قابلیت اعتماد تعامل
بند سوم: اهدف استفاده از اسناد الکترونیک
بند چهارم: آثار اسناد الکترونیک در اسناد بین المللی
بند پنجم: آثار اسناد الکترونیک در حقوق برخی از کشورهای خارجی
بند ششم: آثار اسناد الکترونیک در حقوق ایران
گفتار چهارم: مبانی حقوقی تکذیب صحت سند الکترونیک
بند اول: اظهار انکار و تردید
بند دوم: ادعای جعل
فصل دوم: جایگاه و اعتبار حقوقی اسناد الکترونیک به عنوان ادله اثبات دعوا
مبحث اول: عناصر اعتبار اسناد الکترونیک
گفتار اول: نوشته
بند اول: تعریف نوشته و کارکرد آن
بند دوم: برابری داده پیام و نوشته
گفتار دوم: امضاء
بند اول: تعریف امضاء و آثار آن
بند دوم: تامین کارکرد‌های امضاء در دلیل الکترونیک
گفتار سوم: اصالت
بند اول: تعریف اصالت و کارکرد آن
بند دوم: تامین عنصر اصالت در اسناد الکترونیک
مبحث دوم: تاریخچه اسناد الکترونیک در ادله اثبات دعوا
گفتار اول: نظام‌های مختلف دادرسی از نظر توجیهی
بند اول: نظام آیین دادرسی اتهامی
بند دوم: نظام آیین دادرسی تفتیشی
بند سوم: نظام مختلط آیین دادرسی
گفتار دوم: نظام دادرسی از نظر نحوه توجه به دلیل
بند اول: نظام دلیل قانونی
بند دوم: نظام دلیل آزاد
بند سوم: نظام مختلط
بند چهارم: سیستم حقوقی ایران
فصل سوم: جایگاه فقهی و حقوقی شهادت به عنوان یکی از ادله دعوی
مقدمه
مبحث اول: تعریف شهادت و جایگاه آن در فقه و حقوق
گفتار اول: تعریف شهادت
گفتار دوم: شهادت در اسلام
گفتار سوم: مبانی شهادت در فقه اسلامی
گفتار چهارم: شهادت در حقوق موضوعه ایران
بند اول: سیر تحول بحث شهادت در حقوق
بند دوم: شهادت شهود در قانون آئین دادرسی مدنی ایران
بند سوم: شهادت شهود در قانون مدنی ایران
بند چهارم: ارزش شهادت قبل از اصلاح قانون مدنی
مبحث دوم: شرایط و لوازم شهادت
گفتار اول: معیار ارزش شهادت
گفتار دوم: شرایط شهادت و شاهد
بند اول: شرایط شاهد
بند دوم: شرایط شهادت
گفتار سوم: شهادت بر شهادت
گفتار چهارم: رجوع از شهادت و جرح و تعدیل شاهد
بند اول: رجوع از شهادت
بند دوم: جرح و تعدیل شاهد
گفتار پنجم: نصاب در شهادت
بند اول: چهار شاهد مرد
بند دوم: دو شاهد مرد
بند سوم: شهادت دو مرد یا یک مرد و دو زن
گفتار ششم: شهادت کذب
بند اول: عنصر مادی جرم شهادت دروغ
بند دوم: عنصر معنوی
بند سوم: شرایط تحقق جرم
بند چهارم: شرط تعقیب شاهد کاذب
بند پنجم: آثار شهادت کذب
گفتار هفتم: تشریفات استماع شهادت شهود
مبحث سوم: تعارض شهادت با سایر ادله اثبات دعوی
گفتار اول: تعارض شهادت با اقرار
گفتار دوم: تعارض شهادت و اماره قضایی
گفتار سوم: تعارض شهادت و اسناد رسمی
گفتار چهارم: تعارض شهادات
فصل چهارم: قابلیت پذیرش و ارزش اثباتی سند الکترونیک در تعارض با شهادت
مقدمه
مبحث اول: تعارض در ادله اثبات
گفتار اول: تعریف و عناصر تعارض
بند اول: تعریف لغوی و اصطلاحی
بند دوم: عناصر اصلی تعارض
گفتار دوم: شرایط تحقق تعارض در ادله اثبات
بند اول: وجود حداقل دو دلیل
بند دوم: تنافی و تکذیب یکدیگر
بند سوم: وحدت موضوع
بند چهارم: حجیت ادله (تابعیت استناد)
بند پنجم: تعارض مستقر و غیر مستقر
گفتار سوم: بررسی اعتبار و ارزش اثباتی ادله اثبات دعوا
مبحث دوم: جایگاه سند الکترونیکی در نظام ادله اثبات دعوا
گفتار اول: قابلیت استناد به ادله الکترونیک به عنوان نمونه‌ای از یک سند معتبر
گفتار دوم: جایگاه ادله الکترونیک به عنوان یکی از انواع سند رسمی در نظام حقوقی ایران
مبحث سوم: ارزش اثباتی سند الکترونیک
گفتار اول: ارزش اثباتی سند الکترونیک عادی
گفتار دوم: ارزش اثباتی سند الکترونیک مطمئن
مبحث چهارم: تعارض سند الکترونیک با شهادت
گفتار اول: تعارض دلیل الکترونیک با دیگر اسناد
گفتار دوم: تعارض سند الکترونیک به عنوان یک سند رسمی با شهادت شهود
گفتار سوم: بررسی نظریۀ شمارۀ 2655 شورای نگهبان (مخالفت با ماده 1309 ق. م)
نتیجه‌گیری و پیشنهادات
فهرست منابع و مآخذ

مطالب مرتبط

تگ‌ها

مطالب پربیننده

پربیننده
آخرین مطالب

عضویت در خبرنامه