کتاب مهر و ماه؛ رسالهای در حوزه اخلاق
کتاب «مهر و ماه؛ رسالهای در باب حقوق اجتماعی و احکام اخلاقی» تألیف محسن اسماعیلی به همت دفتر نشر فرهنگ اسلامی در ۱۳۹۸ خورشیدی برای نخستین بار روانه بازار فرهنگ و کتاب شده است.
در فرهنگ دینی مرسوم است که از سوی فقها رسالههای توضیحالمسائل در حوزه احکام فقهی منتشر و عرضه میشود. در دوران معاصر کارکرد این رسالههای رفع نیازهای فقهی و احکامی جامعۀ دینداران است. به همین دلیل رسالههای موجود در زمانۀ ما متمرکز بر فقه و احکام آن هستند. این در حالی است که در رسالههای عملیۀ اولیه در جامعه شیعی، توضیح المسائل فقهی در کنار توضیح المسائل اخلاقی و عقیدتی در کنار هم آورده میشدند و یکسان انگاری کتاب توضیح المسائل به صرف فقه در آن دوران مرسوم نبوده است. به عنوان مثال کتاب الهدایه فی الاصول و الفروغ شیخ صدوق متشکل از دو بخش مباحث اعتقادی و فقهی است. شیخ مفید نیز در کتاب المقنعه همین راه را پیموده است. ابوالصلاح حلبی در کتاب الکافی فی الفقه و شیخ طوسی نیز در کتاب الاقتصاد الهادی الی طریق الرشاد و قاضی ابن براج در کتاب جواهر الفقه یا الجواهر فی الفقه به همین مشی در دو بخش مکمل فقه و اخلاق و عقیده کتاب های توضیح المسائلی خود را تدوین و تبیین کردهاند.
محسن اسماعیلی مولف کتاب مهر و ماه در پیشگفتار کتاب انگیزه خود از تدوین رسالهای لازم در حوزه اخلاق و اهمیت توضیح المسائل اخلاقی را شرح میدهد. امری که او در مرحله نخست در مشورت با مرحوم آیتالله حاج آقا مجتبی تهرانی مطرح کرده بوده است و از آن مرحوم تقاضای تدوین این رساله را داشته است. اسماعیلی بارها در پیشگفتار تاکید میکند که به هیچ وجه باور ندارد که فقط با اخلاق یا معنویت میتوان به سعادت دست یافت و التزام فقهی ضرورت این مهم است. به همین دلیل مؤلف هدفش در کتاب را تنها تبیین شأن واقعی اخلاق و بارگرداندن آن جایگاه مغفول و اصلی آن معرفی میکند.
کتاب مهر و ماه به گواه روایت نویسندۀ آن، پس از دغدغهمندی و طرح بحثی که در مشورت با مرحوم تهرانی ذکر شد، به سال ۱۳۹۲ و شرکت نویسنده در یک بحث تلویزیونی در شبکه اول سیمای جمهوری اسلامی برمیگردد. اسماعیلی در آن برنامه بحث را به حقوق و تکالیف اخلاقی اختصاص داده و حدیث شریف پیامبر (ص) مبنی بر سی حق و سی تکلیف یک مسلمان را مبنای بحث خود قرار میدهد. استقبال از آن طرح بحث و انگیزه اولیه تدوین رسالهای در باب اخلاق، هسته اولیه تدوین کتاب مهر و ماه را تشکیل میدهد و نویسنده را بر آن میدارد که همان طرح اولیه را گسترش دهد و به کتاب مورد اشاره برساند. عنوان استعاری مهر و ماه در کتاب به بیان نویسنده، اشاره به وجود پیامبر اکرم (ص) و امام علی (ع) به مثابه شمس و قمری راهبر در سلوک اخلاقی در کنار یکدیگر دارد.
کتاب مهر و ماه در ذکر حقوق و تکالیف مورد اشاره در سی بخش و دو پیوست تنظیم شده است. ترحم و دلسوزی، پردهپوشی، گذشت از خطاها و بدیها، پذیرش عذر، ردّ غیبت، خیرخواهی دائم، حفظ روابط دوستانه، رعایت پیمان و حقوق ناشی از آن، عیادت؛ هنگام بیماری، حضور در تشییع جنازه، پذیرش دعوتها و اجابت درخواستها، پذیرش هدیه، جبران نیکی و عمل متقابل، قدرشناسی و سپاسگزاری، یاری و حمایت شایسته، غیرت و پاسداری از حریم خانوادگی، برآورده کردن نیازها، وساطت و میانجیگری، دعا برای سلامتی، ارشاد و راهنمایی، پاسخ به اسلام، خوشسخنی، ارج نهادن به نیکیها و خوبیها، تایید و پذیرش سوگند، دوستی و عدم دشمنی با دوستانِ دوست، یاری رسانی در مقابله با ظلم، تسلیم نکردن به دست دشمن و سختیها، رها نکردن و تنها نگذاشتن در بحرانها، همانندپنداری در خواستن و نخواستنها سی بخش مورد اشاره است.
گفتنی است که کتاب مهر و ماه به تالیف محسن اسماعیلی برای نخستین بار در سال ۱۳۹۸ به همت دفتر نشر فرهنگ اسلامی در شمارگان ۱۰۰۰ نسخه و ۵۴۸ صفحه در اختیار علاقهمندان مباحث اخلاقی قرار گرفته است. از محسن اسماعیلی پیشتر کتابهای نظیر پیوند دین و قانون، جایگاه و مسوولیتهای رییس جمهور، درسهای ماندگار: نگاهی نو و گذرا به نهج البلاغه، سرچشمه حکمت: چهار و چهار سفارشهای امیرالمومنین به امام مجتبی (ع) منتشر شده است.
مطالب مرتبط
تگها
مطالب پربیننده
- چگونه تشخیص دهیم یک تصویر با هوش مصنوعی ساخته شده؟
- آموزش کامل تهیه سبزه عید با تخم شربتی
- کاهش وزن علمی و بدون برگشت
- چگونه میتوان از اینستاگرام، تیکتاک و گوشیهای همراه فاصله گرفت؟
- کمبود چه مواد غذایی باعث افزایش ابتلا به افسردگی میشود؟
- چطور مامان بابای خودمان باشیم؟
- مادران تلفنهمراه خود را به کودکشان بدهند یا خیر؟
- چرا مردان در بیان احساسات خود موفق نیستند؟
- آیا در برزخ، شفاعت وجود دارد؟
- "همای سعادت" اسطوره یا واقعیت؟!
- گیاهانی که استرس خانه و محل کار را کاهش میدهند
- سیگارهای الکترونیک یک جایگزین توهم زا
- سونامی سالمندی، بحران پیش روی کشور
- درباره خانه عباسیان، شاهکار معماری ایران در کاشان
- درباره قنات بلده فردوس؛ بیبدیل در دل کویر
- درباره شغاب، گورستان دلاوران در بوشهر
- کاخ خسرو کرمانشاه؛ شکوهی به جا مانده از دوران ساسانی
- درباره پل ساسانی دزفول، کهنترین پل آجری جهان
- چگونه سینمای ایران به رکورد فروش ۱۰۰۰ میلیارد تومان رسید؟
- لذتبخشترین نماز
- درباره تذهیب و انواع آن
- چقدر برای شریک زندگیمان وقت بگذاریم؟
- مواد غذایی موثر در بهبود علائم یائسگی
- حضرت زهرا (س) و تاکید روی آموزش علم
- هشدار؛ چه پیامکهایی را باز نکنید
- اسانسهای دافع اضطراب را بشناسیم
- حضرت زهرا (س)، الگوی بیبدیل یک زن مسلمان
- درمان تورم کف و قوزک پا
- معرفی غذاهای سنتی ایرانی در شب یلدا همراه با تصاویر
- نحوه آموزش صبر و بردباری به کودکان
- قوانین کلاس و مدرسه
- قالب آماده و زیبای پاورپوینت(15)
- ۵ فیلم که همه زنان ایرانی باید تماشا کنند
- شعار سال ۱۴۰۱ «سال تولید، دانشبنیان و اشتغالآفرین»
- قالب زیبای پاورپوینت برای ارائه پروپوزال و دفاع رساله دکترا
- قالب پاورپوینت کادر دار زیبا
- قالب پاورپوینت گرافیکی و طرح دار زیبا
- قالب پاورپوینت گرافیکی زیبا
- رنگ چشم هایتان درباره شما و اجدادتان چه می گوید؟
- پورنوگرافی چیست و چه اثری بر مغز و رابطه جنسی دارد؟
- قالب پاورپوینت گرافیکی جالب
- نمونه تدریس درس اول هدیه آسمان پنجم
- اندکی درباره درسپژوهی
- کتاب پسری که جادویی شد
- همه زائران سلطان
- قالب پاورپوینت
- معرفی کتاب
- دوستی با کتاب
- قالب پاورپوینت گرافیکی
- درباره محسن رضایی
- معرفی کتاب
- کتاب راهنمای کامل Interaction access
- درباره امیر کبیر
- کتاب پیوند زخم خورده
- کتاب آموزش علیه آموزش
- درباره فخرالدین عراقی
- خلاصه کتاب سواد بصری
- درباره محسن مهر علیزاده
- تورم به کدام سو میرود؟
- طغیان سرخک