تدوین سیاست‌ها و برنامه‌های جمعیتی در هر دوره‌ای مستلزم شناخت جهات آسیب‌زا و مساله آفرین روندهای جمعیتی از یک سو و فرصت‌های برآمده از تحولات جمعیتی از سوی دیگر است.