کتاب مدیریت دانش: اکتساب دانش ضمنی خبرگان تالیف پیمان اخوان، با نگاهی کاربردی، فرآیند اکتساب دانش خبرگان را واکاوی کرده و تلاش دارد با بیان مطالعات موردی مرتبط و ارائه کاربرگ‌های لازم در هر مرحله از کار، خوانندگان را با چگونگی اکتساب دانش ضمنی در عمل آشنا سازد.

خبرگان و کارشناسان سازمانی طی سال‌ها، تجارب، راه‌حل‌ها، و ابتکارات را پیوسته در ذهن خود گردآوری می‌نمایند که در صورت خروج این افراد به هر دلیل از سازمان، دانش بسیاری از دست خواهد رفت. از این رو شاید بتوان یکی از اصلی‌ترین تلاش‌های مدیریت دانش را، اکتساب و آشکار کردن این قبیل دانش‌های ضمنی و ناملموس دانست.

منابع انسانی شایسته، ارزشمندترین منابع از دیدگاه مدیریت دانش محسوب می‌شوند و خبرگان و کارشناسان سازمانی همچون پایگاهی از دانش طی سال‌ها، تجارب، راه‌حل‌ها، و ابتکارات را پیوسته در ذهن خود گردآوری می‌نمایند که در صورت خروج این افراد به هر دلیل از سازمان همانند بازنشستگی، انتقال، رهایی از خدمت و هر گونه جابه‌جایی، دانش بسیاری از دست خواهد رفت.

همواره اکتساب دانش به عنوان یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های ‌مدیران و رهبران سازمان‌ها است. اما هدایت پروژه‌های اکتساب دانش بسیار پیچیده است؛ زیرا دانش ضمنی، ماهیت شناختی دارد و سازمان‌ها اغلب در تحصیل دانش کارکنان (آنچه که می‌دانند) با مشکل مواجه شده و چه بسا که شکست می‌خورند.

کتاب مدیریت دانش، مشتمل بر پنج فصل است. فصل نخست مروری اجمالی و سریع بر مفاهیم دانش داشته و فصل دوم، به مبانی اکتساب دانش می‌پردازد. در فصل سوم، روش‌های اکتساب دانش مورد بررسی قرار گرفته است. فصل چهارم به عوامل تاثیرگذار بر اکتساب دانش می‌پردازد؛ در نهایت در فصل پنجم گام‌های عملیاتی اکتساب دانش بیان شده است.

شایان ذکر است این کتاب می‌تواند مرجع مناسبی برای کارشناسان و مدیران دانش سازمان‌های صنعتی، شرکت‌ها و موسساتی باشد که دغدغه بزرگی به نام اکتساب دانش ضمنی خبرگان خود را دارند و هر لحظه بیم آن دارند که با خروج کارشناسان خبره، انبوهی از دانش و تجربه سازمانی نیز با آنان خارج شود.

در بخشی از کتاب مدیریت دانش می‌خوانیم:

مدیریت دانش از جمله مباحثی است که امروزه برای شرکت‌ها و سازمان‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا دنیای پر رقابت امروز، سازمان‌ها و شرکت‌ها را واداشته که برای موفقیت در رقابت تنگاتنگ و برتری در عرصه کسب و کار، دانش خود را به شکل موثرتر و بهتری اداره کرده و یا دانش برتر جدید را کسب کرده و به شیوه‌های کاربردی برای بهبود فعالیت‌های‌شان تبدیل نمایند.

بشر در مباحث مرتبط با مدیریت دانش راه درازی در پیش رو داشته و با نادانسته‌های بسیاری مواجه است که دانش ضمنی را می‌توان یکی از این ناشناخته‌ها دانست که هنوز راه‌حل مدونی برای کسب و مدیریت آن ارائه نشده است. از این رو است که امروزه در بسیاری از سازمان‌ها و شرکت‌ها، مدیران تنها به استقرار نظام مدیریت مستندات برای حفظ دانش صریح سازمانی بسنده می‌کنند و به لحاظ پیچیدگی‌های دانش ضمنی، تمایل چندانی برای کسب و مدیریت دانش ضمنی سازمان ندارند. شاید بتوان اصلی‌ترین تلاش مدیریت دانش را آشکار کردن دانش پنهان در ضمیر افراد (دانش ضمنی) و به کار گرفتن آن‌ها برای ایجاد مزیت رقابتی و بقای سازمان دانست.

بسیاری از محققین براین باورند که دانش ضمنی، ریشه در ذهن افراد دارد. کوشینن و ون‌هارانتا نیز در تحقیقات خود به این نتیجه دست یافتند که دانش ضمنی، بازنمایی دانشی است که مبتنی بر تجربیات افراد است. به عبارتی دیگر دانش ضمنی به‌ صورت مجموعه‌ای از تجربیات، دانسته‌های فنی، مجموعه‌ای از مهارت‌ها و بینش افراد است که امکان انجام کلیه فعالیت‌های مربوطه هم‌چون برقراری تعاملات اجتماعی با دیگر افراد را میسر می‌سازد. این دانش عموما از طریق مناظره، داستان، تمثیل، و تعاملات فرد به فرد تسهیم می‌گردد بنابراین تسخیر و یا بازنمایی آن به صورت صریح مشکل است. دانش شخصی افراد به‌ طور پیوسته و پی‌در‌پی در حال افزایش است که این افزایش خود مسبب ایجاد تغییراتی در رفتار و ادراکات آن‌ها می‌گردد.

فهرست مطالب
فصل نخست: دانش
مقدمه
مفهوم دانش
انواع دانش
مدیریت دانش
فصل دوم: مبانی اکتساب دانش
مقدمه
اکتساب دانش
تعاریف اکتساب دانش
سامانه‌های خبره مدل‌سازی دانش
نقشه دانش
فصل سوم: روش‌های اکتساب دانش
مقدمه
دسته‌بندی روش‌های اکتساب دانش
فصل چهارم: عوامل تاثیرگذار بر فرآیند اکتساب دانش
مقدمه
فصل پنجم: اکتساب دانش در عمل
مقدمه
مدل ون استنبرگ (1999)
مدل ارائه شده توسط دالکر (2005)
مدل بوارفا و عابد (2003)
مدل ارائه شده توسط وانگ و مین (2007)
مدل اکتساب دانش هیو (2008)
چرخه حیات پیشنهادی برای اکتساب دانش (رضوانیان و متولیان، 1385)
روش پیشنهادی اخوان و همکاران (1393) جهت استخراج دانش
گام‌های عملیاتی برای اکتساب دانش
پیوست 1: واژه‌نامه
پیوست 2: اختصارات
منابع و ماخذ