کتاب مجازات‌های جایگزین حبس در حقوق کیفری ایران

کتاب مجازات‌های جایگزین حبس در حقوق کیفری ایران

کتاب مجازات‌های جایگزین حبس در حقوق کیفری ایران نوشته‌ی جواد زارعی به بررسی مواردی چون تاریخچه زندان در ایران، انواع مجازات‌ها و اقدامات جایگزین حبس و ضعف در مکانیسم‌های اجرایی و جایگزین‌های نوین و مدرن می‌پردازد.

مجازات حبس از جهاتی بسیار مؤثر و خوب بوده و از جهات دیگر نیز کاملا منفی و باعث وارد آوردن صدمات و زیان‌های بسیار زیادی به فرد محکوم علیه و خانواده و جامعه گردیده است.

مزیت مجازات حبس به همان هدف ارعابی مجازات برمی‌گردد چرا که حبس به عنوان یک مجازات از نظر افراد جامعه بسیار سنگین، و غیرقابل تحمل از نظر عرفی و روانی است فردی که محکوم به حبس می‌گردد از نظر افراد جامعه اگر بگوییم که یک انسان منفور نیست حداقل به عنوان یک فرد سالم و مثبت به وی نگاه نمی‌شود که البته این نظر عرف و عامه مردم است.

در کتاب مجازات‌های جایگزین حبس در حقوق کیفری ایران (Punishment Of Imprisonment Replacement In Iranian Criminal Law)‌ بیان شده است که معایب مجازات حبس که عمدتا در محیط‌های غیر استاندارد اجرا می‌گردد ناشی از تأمین نکردن دیگر هدف مجازات‌ها یعنی هدف اصلاحی و تربیت دوباره بزهکار است، محکوم علیهی که مجازات حبس را در زندان تحمل می‌کند صرفا یک مصرف‌ کننده است که هزینه‌هایی را بر دولت بار می‌کند و از طرف دیگر با توجه به محیط زندان و با هم بودن تمامی محکومین و مرتکبین به جرائم گوناگون، زندان محیطی برای حرفه‌ای‌تر شدن آن‌ها شده است که باعث می‌گردد شخص زندانی که اجرای حکم حبس وی به پایان رسیده است و انتظار حقوق‌دانان و جامعه‌شناسان و عامه مردم و خصوصا خانواده وی بر این است که وی اصلاح شده و دیگر مرتکب جرمی نمی‌گردد ولی متأسفانه اغلب خلاف این امر ثابت گردیده و زندانی آزاد شده مرتکب جرائمی به مراتب سنگین‌تر شده است.

مجازات‌های جایگزین یک مکانیسم و ابزار مناسب می‌باشد که در قوانین موضوعه ما نیز از اهمیت خوبی برخوردار است و ما می‌توانیم با توجه به شخصیت شخص مجرم آن‌ها را به کار گیریم و از این گذر مجازات‌ها به نحو احسن می‌توان بهره جست که هم اعمال مجازات‌ها در مورد شخص مجرم متنبه شده باشد و با توجه به نوع جرم و شدت و حدت آن می‌توان این نوع اهرم قدرت را اعمال نمود که فرد مجرم با اعمال چنین مجازات‌هایی از کرده خود پشیمان شده و در بازسازگاری شدن و اجتماعی شدن وی تأثیر به‌سزایی داشته باشد.

در بخشی از کتاب مجازات‌های جایگزین حبس در حقوق کیفری ایران می‌خوانیم:

هرچند مجازات‌های جایگزین حبس مندرج در فصل نهم قانون مجازات اسلامی‌ مصوب 1392 (ماده 64 الی 79) تأسیس قضایی جدید و آخرین اراده قانون‌گذار می‌باشد، ولی مجازات‌های جایگزین حبس با عنوان «تبدیل مجازات» و در قالب تخفیف مجازات و متعاقب احراز کیفیات مخففه در قوانین جزایی قبل و بعد از انقلاب اسلامی، پیشینه تقنینی دارد، خصوصا برخلاف ماده 22 قانون مجازات اسلامی‌مصوب 1370 که بدون اعلام و احصاء مجازات‌های تبدیلی را بیان (... و یا تبدیل به مجازات از نوع دیگری نماید که مناسب‌تر به حال متهم باشد) اکتفا کرده کرده بود، مواد 3 الی 5 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب 1382، ضمن محدود کردن تخفیف مجازات حبس (تا یک‌سوم حداقل مجازات قانونی جرم)، به احصاء مجازات‌های تبدیلی متناسب پرداخته است که جهت پرهیز از اطاله کلام از نقل آن خودداری می‌گردد.

نکته قابل ذکر دیگر این‌که تأسیس جدید مورد سؤال نیز مانند مواد 3 و 5 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح، تبدیل مجازات را فقط در مورد حبس پذیرفته است.

فهرست مطالب

مقدمه
فصل اول: کلیات
زندان در قرن بیستم
زندان در آلمان
امریکا، زندان، خاورمیانه
زندان در اسلام
تاریخچه زندان در ایران
زندان‌ها قبل از انقلاب
اولین زندان تهران
کارکردهای زندان
زندان جایگزین مجازات‌های بدنی
زندان به‌عنوان نهاد اصلاحی درمانی
زندان، ابزاری برای طرد مجرم و توان‌گیری نه اصلاح و درمان
مفهوم جمعیت کیفری
جایگاه زندان در میان سایر مجازات‌ها
گونه‌شناسی جمعیت کیفری زندان
کارکردهای مجازات جایگزین
جایگاه مجازات جایگزین حبس
فصل دوم: بررسی افزایش جمعیت کیفری و بهبود آن
آسیب‌شناسی و علل افزایش جمعیت کیفری
افزایش جمعیت کیفری ناشی از بزهکاری
ضعف در سیاست جنایی تقنینی
جرم انگاری‌های افراطی
ابهام و نارسایی در قوانین دادرسی
نادیده انگاری ضرورت‌ها و مصالح اجتماعی
ناتوانی در کاربرد نهادهای جایگزین
تعدد مراجع قانون‌گذاری همعرض
بی‌توجهی به اصل فردی کردن مجازات‌ها
ضعف در سیاست جنایی قضایی
ضعف در مکانیسم‌های اجرایی
بومی‌سازی جایگزین‌ها
فصل سوم: مجازات‌های جایگزین حبس
انواع مجازات‌ها و اقدامات جایگزین حبس
مجازات‌های جایگزین حبس کلاسیک یا سنتی
تعلیق اجرای مجازات
آزادی مشروط
محرومیت از حقوق اجتماعی
جایگزین‌های نوین و مدرن
حبس خانگی
خدمات عامالمنفعه
دوره مراقبت
جزای نقدی
جزای نقدی روزانه
شرایط عمومی اعمال مجازات‌های جایگزین حبس
شرایط مربوط به بزه
شرایط مربوط به بزهکار
شرایط مربوط به بزه‌دیده
وجود جهات تخفیف مجازات
موارد اجباری اعمال جایگزین‌های حبس
جرایم عمدی تا مجازات سه ماه حبس
جرایم عمدی از نود و یک روز تا شش ماه حبس
جرایم غیر عمدی
جرایم مشخص نشده نوع یا میزان آن در قوانین موضوعه
موارد اختیاری اعمال جایگزین‌ حبس
جرایم عمدی دارای مجازات از شش ماه تا یک سال حبس
جرایم غیر عمدی بیش از دو سال حبس
موارد غیر قابل اعمال جایگزین‌های حبس
جرایم عمدی دارای حبس بیش از یک سال
جرایم علیه امنیت داخلی یا خارجی کشور
مجرمین سابقه‌دار
تعدد جرایم عمدی
معایب و ضرورت مجازاتهای جایگزین
دیگر گونه‌های نوین جایگزین حبس
شرایط اعمال معافیت از کیفر
انواع تعویق
دستورات دادگاه در تعویق مراقبتی
لغو قرار تعویق
تفاوت حکم برائت و معافیت از مجازات
مجازات‌های جایگزین حبس در محاکم نظامی
فصل چهارم: نتیجه‌گیری
قوانین نموداری مربوط به مجازات‌های جایگزین حبس
آیین نامه اجرائی ماده (۷۹) قانون مجازات اسلامی
منابع

مطالب مرتبط

تگ‌ها

مطالب پربیننده

پربیننده
آخرین مطالب

عضویت در خبرنامه