کتاب جرایم پزشکی و مسئولیت پزشکان نوشتۀ امین زین الدینی و مرضیه زین الدینی نیا، به مطالعه و بررسی تطبیقی قوانین و رویه قضایی در زمینۀ جرایم پزشکی و مسئولیت پزشک با هدف روشن شدن نقاط ضعف، قوت، ابهامات و ایرادات موجود در قوانین داخلی و ارائه راهکارهای حقوقی مناسب جهت تحقق هر چه بیشتر عدالت می‌پردازد.

در حقوق جزای پزشکی، جرایم پزشکی که شامل هر نوع فعل و ترک فعلی است که قانون‌گذار آن را جرم شناخته و برای آن مجازات تعیین کرده است و موجبات بر هم خوردن نظم و امنیت در جامعه و مسئولیت مرتکبین آن را فراهم می‌آورد مورد مطالعه قرار می‌گیرد.

قبل از تصویب قانون مجازات اسلامی در سال 1361 بر اساس قانون مجازات عمومی سابق، جرایم به سه دسته اساسی: خلاف، جنحه و جنایت تقسیم می‌شد، لیکن این تقسیم‌بندی با وضع قانون مجازات اسلامی در سال 1361 تغییر کرد و در حال حاضر قانون گذار جرایم را بر حسب نوع مجازات به پنج دسته تقسیم کرده است که عبارتست از:
1- حدود
2- قصاص
3- دیات
4- تعزیرات
5- مجازات‌های بازدارنده
بدین ترتیب قانون‌گذار دایره شمول خلاف و جنحه و جنایت را در قانون مجازات اسلامی تعیین نکرده است، لذا تشخیص و انطباق آن قدری دشوار به نظر می‌رسد.

در بخشی از کتاب جرایم پزشکی و مسئولیت پزشکان می‌خوانیم:

دادگاه برای مسئول دانستن پزشک نمی‌تواند به صرف وقوع صدمه و یا احراز خطای پزشکی حکم به مسئولیت پزشک بدهد. با توجه به رابطه علیت در حقوق جزا (نظریه خطای کیفری همچون شرط ضروری نتیجه و...) مقامات قضایی پس از احراز خطای جزایی پزشک از قبیل بی‌احتیاطی، بی مبالاتی، عدم مهارت و عدم رعایت نظامات دولتی، بایستی بین خطای عامل و نتیجه و صدمه وارده رابطه علت و معلولی بیابند تا بتوانند اقدام به صدور حکم نمایند. به عبارت دیگر باید بین ضرر و (صدمه یا فوت) ناشی از فعل بیمار باشد.

بنابراین چنانچه پزشکی نوع بیماری مریض را اشتباه تشخیص دهد اما بیمار به دلیل پیشرفت سریع و ذات بیماری فوت کند، به نحوی که اگر پزشک معالج نیز آن را تشخیص می‌داد مداوا و معالجه او امکان پذیر نبود، قصوری متوجه پزشک نمی‌باشد؛ زیرا میان مرگ متوفی و اقدامات پزشک رابطه علیت وجود ندارد، بلکه بیمار به دلیل ذات بیماری فوت نموده است. احراز رابطه علیت با دادگاه است و باید از میان تمام عواملی که در حادثه دخالت داشته‌اند، علت تامه را مشخص نماید و به لحاظ اینکه در امور پزشکی نیاز به اخذ نظریه کارشناسان و صاحب نظران است، دادگاه باید اقدام به اخذ نظریه آنان کند و سپس با توجه به اوضاع و احوال پرونده، نسبت به موضوع اتخاذ تصمیم کند.

فهرست مطالب

مقدمه مولف
مقدمه
فصل نخست: تعاریف، مفاهیم و پیشینه جرایم پزشکی
گفتار نخست: تعاریف و مفاهیم
گفتار دوم: تاریخچه جرایم پزشکی
مبحث نخست: جرایم پزشکی در اسلام
مبحث دوم: جرایم پزشکی در ایران باستان
مبحث سوم: جرایم پزشکی در قوانین حمورابی
مبحث چهارم: جرایم پزشکی پس از اسلام
فصل دوم: ماهیت ومبنای مسؤلیت کیفری پزشکان
گفتار نخست: مسئولیت
مبحث نخست: تعریف مسئولیت
مبحث دوم: مسئولیت پزشک
مبحث سوم: جهات تمایز مسؤولیت کیفری و مدنی
مبحث چهارم: مسئولیت کیفری پزشک
مبحث پنجم: ماهیت تعهد پزشکان
گفتارسوم: ارکان مسئولیت کیفری پزشکان
مبحث نخست: تحقق خسارت
مبحث دوم: فعل زیانبار
مبحث سوم: اثبات رابطه علیت
گفتارچهارم: مبانی پذیرش مسئولیت پزشک نسبت به جرایم ناشی ازاعمال پزشکی
مبحث نخست: مبانی مسئولیت جزایی پزشک مقصر
مبحث دوم: مصادیق قصور پزشکی
مبحث سوم: اقسام قصور پزشکی
گفتارپنجم: جرایم و تخلفات پزشکان
مبحث نخست: تخلف از قوانین و مقررات پزشکی و دارویی
مبحث دوم: تخلفات انتظامی پزشکان
مبحث سوم: وجوه اشتراک جرم و تخلف انضباطی
مبحث چهارم: وجوه اختلاف جرم و تخلف انضباطی
گفتارششم: مصادیق تخلفات انتظامی
مبحث نخست: اهم تخلفات انتظامی پزشکان و صاحبان حِرف وابسته عبارت است از:
مبحث دوم: دخالت در امور پزشکی و دارویی
مبحث سوم: مبانی مسئولیت جزایی پزشک غیر مقصر (حاذق و محتاط)
گفتار هفتم: معافیت پزشکان و جراحان از تعقیب
مبحث نخست: کیفیت معافیت اعمال پزشکان و جراحان از تعقیب قضایی
مبحث دوم: شرایط معافیت اعمال پزشکان وجراحان از تعقیب جزائی
مبحث سوم: شرایط معافیت اعمال پزشکان وجراحان از تعقیب جزائی در قانون مجازات اسلامی
مبحث چهارم: مصادیق معافیت اعمال پزشکان و جراحان از تعقیب جزایی در قانون مجازات اسلامی
فصل سوم: رسیدگی به جرائم وتخلفات پزشکی
مبحث اول: آیین رسیدگی به جرائم وتخلفات پزشکی
مبحث دوم: نحوه رسیدگی در محاکم
مبحث سوم: روش رسیدگی در هیأت‌های نظام پزشکی
گفتار دوم: تبیین جرایم و تخلفات انتظامی پزشکان و تعیین مراجع رسیدگی به آنها
مبحث نخست: دسته بندی جرایم پزشکی
مبحث دوم: جرایم ناشی از اقدامات پزشکی
مبحث سوم: مصادیق جرایم ناشی از اقدامات پزشکی
ج- سقط جنین
مبحث چهارم: جرایم در ارتباط با اعمال پزشکی
مبحث پنجم: تخلفات پزشکی
گفتار سوم: جرایم پزشکی و صلاحیت مراجع
مبحث نخست: صلاحیت دادگاه انقلاب
مبحث دوم: نقش پزشکی قانونی
گفتارچهارم: بررسی دلایل ارتکاب جرایم پزشکی
مبحث دوم: تلطیف وتبرئه نسبت به جرایم پزشکی
نتیجه گیری
پیشنهادات
پیشنهادات کاربردی
پیشنهادات اصلاحی آئین نامه رسیدگی دادسرا و هیات‌های انتظامی سازمان نظام پزشکی در استان کرمان
پیشنهادات اصلاحی در خصوص آئین نامه انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفیحرفه ای:
پیشنهادات اصلاحی آئین نامه رسیدگی دادسراها و هیأت‌های انتظامی سازمان نظام پزشکی
ضمایم: قانون سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران
فصل اول: تعریف، اهداف
فصل دوم: وظایف و اختیارات
فصل سوم-شرایط عضویت
فصل چهارم-ارکان
فصل پنجم-انتخابات
فصل ششم-هیأت‌های انتظامی پزشکی
منابع و مآخذ
کتاب‌ها
پایان نامه
مقالات ومجلات
لغتنامه
سایت