کتاب بزه جاسوسی در حقوق کیفری ایران و فرانسه

کتاب بزه جاسوسی در حقوق کیفری ایران و فرانسه

 

سید مسعود مجیدی در کتاب بزه جاسوسی در حقوق کیفری ایران و فرانسه به مباحثی چون تبیین سیاست کیفری ایران در زمینه بزه جاسوسی، تبیین ایرادها و نقایص جرم انگاری جاسوسی در حقوق ایران، ارائه پیشنهادها اصلاحی به مراکز تقنینی و ارائه ایرادها تقنینی به مراکز پژوهشی تصمیم گیر اشاره می‌کند.

جاسوسی در زمره جرایمی است که جایگاه ویژه‌ای را در تمامی تقسیم‌بندی‌های ارائه شده در زمینه جرائم علیه امنیت به خود اختصاص داده است. دلیل اصلی این موقعیت ممتاز را بدون تردید باید در میزان بالای خطر آفرینی این جرم و برای امنیت هر کشور دانست.

وقتی سخنی از جاسوسی به میان می‌آید، ذهن عامه مردم که اطلاعات کمی از جزییات این جرم دارند بیشتر متوجه شبکه‌ها و سازمان‌های جاسوسی معروف کشورهای مختلف می‌شود. با این حال نباید تصور کرد که جاسوسی در سطح دنیا محدود به این سازمان‌ها می‌شود بلکه این جرم در کشورهای مختلف توسط افراد و سازمان‌های گوناگون ارتکاب می‌یابد و در دهه هشتاد میلادی به دلیل رشد ارتکاب این جرم در این دهه آن را دهه جاسوسی نامیده‌اند. حدود پانصد کتاب در مورد این جرم توسط مورخان، روزنامه نگاران، تحلیل گران نظامی، سیاستمداران و تا حد کمتری حقوق دانان و جرم شناسان نگاشته شده است.

در زمینه رکن مادی، حقوق کیفری ایران و فرانسه دارای شباهت‌ها و وجوه افتراقی است. جمع‌آوری اطلاعات، انتقال اطلاعات و ورود به اماکن ممنوعه در زمره موارد مشابه و در مقابل تسلیم سرزمین، نیروهای مسلح، تجهیزات، اشتغال به یک فعالیت جهت اخذ و تسلیم اطلاعات و نیز ارائه اطلاعات نادرست به مسئولین می‌تواند در زمره وجوه افتراق باشد. در زمینه رکن معنوی نیز با آنکه حقوق فرانسه علی الاصول به سوء نیت عام اکتفا نموده ولیکن در حقوق ایران علاوه بر سوء نیت عام، سوء نیت خاص ضروری شمرده شده و علاوه بر آن در مواردی انگیزه مجرمانه نیز ضروری تشخیص داده شده است.

کتاب بزه جاسوسی در حقوق کیفری ایران و فرانسه یکی از مصادیق بارز و قدیمی جرائم علیه امنیت را، جرم جاسوسی می‌داند که معمولا یک جرم سازمان یافته و در عین حال فرا ملی است، چرا که اطلاعات حیاتی یک کشور از طریق یک نظام سازمان یافته و منابع انسانی نه مثل ماهواره‌های اطلاعاتی کشورها در اختیار کشور یا کشورهای دیگر قرار می‌گیرد. 

فهرست مطالب

مقدمه
اهمیت و اهداف
پرسش‌ها
فرضیه‌ها
فصل اول: مفاهیم، پیشینه، مبانی و درآمدی بر جلوه‌های
جرم انگاری حداکثری در جاسوسی
مبحث نخست: بازشناسی مفاهیم و تفکیک جاسوسی از خیانت به کشور
گفتار اول: بازشناسی مفاهیم
در اصطلاح
الف- در قانون
ب- در حقوق کیفری
ج- در اسناد بین المللی و حقوق تطبیقی
2- جرم انگاری
3- سیاست کیفری
گفتار دوم: تفکیک جاسوسی از خیانت به کشورها
1- معیارها
معیار عینی
معیار ذهنی
معیار ملیت «تابعیت»
مدل انتخابی ایران و فرانسه
مبحث دوم- مبانی جرم انگاری و درآمدی بر تحولات تاریخی
گفتار اول: مبانی جرم انگاری
الف- مبانی شرعی
ب- مبانی عرفی
1- دفاع از امنیت عمومی مردم
2- دفاع از حاکمیت سیاسی
گفتار دوم: تحولات تاریخی جرم جاسوسی
الف: جاسوسی از قرن پنجم تا هجدهم میلادی
ب: جاسوسی در مکاتب مشهور حقوق جزا
1. مکتب عدالت مطلق
2. مکتب کلاسیک
3. مکتب تحققی (اثباتی)
4- مکتب دفاع اجتماعی
1- اروپا
2- ایران
مبحث سوم: درآمدی بر جلوه‌های جرم انگاری حداکثری در جاسوسی
گفتار نخست: جرم انگاری اعمال مقدماتی
گفتار دوم: جرم انگاری به صورت مطلق
گفتار سوم: جرم انگاری با اکتفا به سوء نیت عام
گفتار چهارم: جرم انگاری با ایجاد تغییر در موضوع جرم
فصل دوم: ارکان مجرمانه و درآمدی بر پاسخ‌های کیفری در قبال جاسوسی
مبحث نخست: ارکان بزه جاسوسی
گفتار نخست: عنصر مادی
الف) موضوع جرم
1- اطلاعات
2- اشیاء
ب) رفتار مجرمانه
گفتار دوم: رکن معنوی
الف- سوء نیت عام
ب- سوء نیت خاص
ج- انگیزه مجرمانه
گفتار سوم: رکن قانونی
الف- در حقوق ایران
2) در دوران پس از انقلاب
ب: در حقوق فرانسه
مبحث دوم: پاسخ‌های کیفری
گفتار نخست: پاسخ‌های کیفری سرکوبگر
الف: اعدام
ب- زندان
ج- جزای نقدی
گفتار دوم: پاسخ‌های کیفری ارفاقی
الف- تعلیق مجازات
ب- آزادی مشروط
ج- عفو
نتیجه گیری، جمع بندی و پیشنهادات
منابع و مآخذ
الف- کتاب‌ها
فارسی
عربی
فرانسه
مقالات و نشریات
پایان نامه‌ها

مطالب مرتبط

تگ‌ها

مطالب پربیننده

پربیننده
آخرین مطالب

عضویت در خبرنامه