کتاب کشف جرم قتل در رسیدگی‌های قضایی نوشته‌ی علی رزمان، به بررسی آثار تعامل پلیس و دستگاه قضایی در کشف قتل می‌پردازد.

قتل به عنوان یکی از مهم‌ترین جرایم محسوب می‌شود، از جمله معیارهای امنیت در هر جامعه‌ای هم به شمار می‌رود، به گونه‌ای که گرفتن حیات از یک فرد به معنای گرفتن آرامش‌خاطر از یک جامعه است و این اخلال در امنیت، آن چنان اهمیت دارد که می‌گویند احساس امنیت از خود امنیت ارزشمند‌تر است. لذا در صورت وقوع قتلی در جامعه ضمن جریحه‌دار شدن اذعان عمومی علاوه بر خانواده‌ی مقتول و اولیای دم، تمامی افراد (اقوام، بستگان، محله و شهر) در انتظار دستگیری قاتل و به سزای اعمال رساندن وی هستند.

اما اینکه چگونه می‌توان واقعیات مربوط به قتل را کشف کرد و قاتل را مورد شناسایی قرار داد، کاری بس دشوار و پر مسئولیت است و می‌طلبد که از همان گام نخست با هدف و برنامه‌ریزی بر اساس ضوابط پیش برویم تا بتوانیم به نتایج ارزشمندی دست یابیم. سالیان دراز از دلایل قانونی در جهت محکومیت اشخاص استفاده می‌شد که با دور شدن مردم از آموزه‌های دینی و زیر پا گذاشتن انصاف و وجدان مخصوصاً در مباحث مربوط به شهادت و اقرار، پیشرفت علوم و تربیت کارشناسان خبره، به تدریج دوره‌ی اقناع وجدانی قاضی بروز یافت؛ به گونه‌ای که حتی اظهارات شهود و مقر نیز ارزیابی می‌شد که چنان چه با اوضاع و احوال منطبق نبود از شمار دلایل خارج می‌گردید.

پدیده‌ی قتل عمد از نظر جامعه‌شناسی با مفاهیمی همچون سلامت اجتماعی، مسائل اجتماعی و کنش متقابل اجتماعی مرتبط می‌باشد که معرف اهمیت و ضرورت تحقیق در این زمینه محسوب می‌گردد فلذا توجه به این مهم (کشف قتل) ضروری به نظر می‌رسد. آمارهای موجود در کشور در زمینه‌ی جرائم خشن چندان روشن نیست اما با نگاهی به وضعیت و ساختار جمعیتی کشور می‌توان دریافت که بافت جمعیت در آینده به صورتی خواهد بود که امکان تشدید این جرایم وجود دارد.

به دلیل اینکه هم اکنون در کشور ایران چندین میلیون جوان مجرد وجود دارد که تا چند سال آینده بخش عمده‌ای از آنان به سن ازدواج می‌رسند؛ یعنی شرایطی که در آن از امید افراد برای تشکیل خانواده به شدت کاسته می‌شود. از سوی دیگر ویژگی‌های خاص فرهنگی و اجتماعی مردم ایران می‌تواند وضعیت را تشدید کند؛ در حالی که انگیزه‌های همانند مسائل مالی در خیلی از کشورها از انگیزه‌های اصلی است. در سال‌های اخیر در استان‌های مرزی از جمله استان کرمانشاه جنگ و قتل افزایش یافته است به گونه‌ای که حتی از نظر رتبه‌بندی کشور در این گونه جرایم اغلب اوقات جز ده استان‌های اول قرار داشته‌اند.

در بخشی از کتاب کشف جرم قتل در رسیدگی‌های قضایی می‌خوانیم:

می توان گفت که یکی از مهم‌ترین مدارک مکشوفه در صحنه قتل خون است. وجود، میزان و شکل پراکندگی آن در صحنه از اهمیت بالایی برخوردار است. فلذا بایستی سعی شود که از همه لکه‌های خونی موجود در صحنه نمونه‌گیری صورت پذیرد، و نباید به یک مقدار در یک گوشه از صحنه قتل به خاطر وجود یک مقتول در صحنه بسنده کرد چرا که ممکن است مقتولین دیگری هم در همان صحنه بوده باشند ولیکن جابجا شده‌اند ویا ممکن است بین ضارب و مضروب زد و خوردی رخ داده باشد و ضارب هم مورد جراحت واقع شده و زخمی گشته باشد و خون وی هم در صحنه باشد.

این دقت نظر بدان خاطر است که وجود خون می‌تواند در جهت رد و یا اثبات مظنونیت یک شخص خاص به ما کمک کند. خون یافت شده را بایستی با موقعیت جسد و مخصوصاً ضربه و یا جراحت حادث شده، مقایسه نمود که آیا میزان خون می‌تواند ناشی از ضربات و جراحات وارده به جسد باشد و یا اینکه زخمی دیگری هم در کار بوده و یا جسد جابجا شده است.

پس از بررسی مشاهده‌ای از خون‌های موجود در صحنه، اولین اقدام ما بایستی حفاظت تیم جمع آوری کننده مدارک فیزیکی از ابتلا به بیماری‌ها خصوصاً ایدز و هپاتیت است فلذا بایستی مجهز به البسه، دستکش، ماسک و محافظ‌های چشمی باشند.

شیء و یا وسیله‌ای که حاوی خون است اگر قابل حمل باشد عیناً بایستی حمل شود و حق پاره کردن و یا بریدن قسمتی که حاوی خون است را نداریم چرا که ممکن است روی جاهای دیگر هم خون باقی مانده باشد ولیکن ما متوجه نشده باشیم و از سوی دیگر با موجود بودن تمام آن می‌توان جهت، زاویه و نحوه اصابت آلت قتاله را کشف نمود.

بایستی دقت داشت که تا خون خشک نشده حق حمل آن را نداریم چون احتمال امتزاج خون‌های مختلف وجود دارد. بعد از خشک شدن هم حق نداریم که شیء را از محل خون‌آلود تا کنیم و لایه‌های هم که در زمان تا کردن روی هم می‌آید برای جلوگیری از انتقال یا تعویض، بایستی با یک کاغذ از هم جدا نگه داریم. و در زمان بسته‌بندی نیز همان اصول کلی که پیشتر آمد را انجام می‌دهیم، بدین ترتیب که خون و اشیاء خونی را حسب مورد در لوله‌های آزمایشگاهی، جعبه مخصوص و یا پاکت قرار داده و نهایتاً در لفاف‌های ثانویه یا خارجی بسته‌بندی می‌شود. به استناد ماده 110 قانون آئین دادرسی کیفری از خون مایع موجود در صحنه، بایستی 3 ظرف به عنوان نمونه برداشته شود.

فهرست مطالب

پیشگفتار
فصل اول: کلیات
فصل دوم: ادبیات و مبانی نظری تحقیق
فصل سوم: روش‌شناسی تحقیق
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها
منابع و مآخذ