انسان روزانه با ده‌ها مسئله در پیرامون خود مواجه می‌شود. اصلاً زندگی یعنی مسئله، اگر مسئله نبود ایستایی و یکنواختی زندگی انسان را خسته و کسل می‌کرد. ارزش و اهمیت انسان و امتیاز و برتری او نسبت به سایر موجودات، همین برخورد با مسئله و داشتن مهارت حل مسئله است. گاهی اوقات در برابر شرایط سخت کار و زندگی با مسایلی مواجه می‌شویم که از حل کوچک‌ترین آن‌ها عاجز می‌شویم و یا هنگامی که در موقعیت تازه‌ای قرار می‌گیریم از برقراری ارتباط و درک روابط بین موقعیت جدید و قدیم درمانده می‌شویم. آنگاه از خود می‌پرسیم؛ در برابر این شرایط چه باید کرد؟ چگونه مسیر را برای حرکت خود به جلو هموار کنیم؟ چگونه به مقصود و خواسته خود برسیم؟ این سئوال و سئوالات بسیار دیگر حکایت از این می‌کنند که اطراف ما پُر از مسئله است که اگر به حل آنها بیندیشیم و موفق شویم، زندگی گلستان می‌شود.

کتاب "مهارت های حل مساله" در صدد است تا این توانایی و مهارت را در خواننده ایجاد کند که بتواند، اولاً: به اطراف خود با کنجکاوی و دقت نگاه کند، ثانیاً: بداند که زندگی پر از مسئله است و فقط مردگان هستند که مسئله ندارند. ثالثاً: حل مسئله کار سختی نیست و با حل آنها به زندگی دلخواه خود می‌رسد و بالأخره اینکه حل مسئله زیربنا و پایه اساسی خلاقیت و نوآوری است و نیازمند نگاه سیستمی است.

این کتاب دربرگیرنده «مهارت اساسی حل مسئله» است که یکی از مهارت‌های زندگی دهگانه عنوان شده از سوی سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی سازمان ملل متحد (یونسکو) می‌باشد که در پنج فصل به رشته تحریر درآمده است

فهرست مطالب
مقدمه
فصل اوّل
کلیّات
حل مسئله در خانواده و سازمان
تعریف مسئله
انواع مسئله
فرآیند مسئله‌یابی
شیوه‌های مسئله‌یابی
راه‌های تجلی مسئله در عرصه پژوهش
شناسایی منابع برای حل مسئله
چگونه با مسئله برخورد کنیم؟
چگونه مسئله حل کنیم؟
شیوه‌های تعیین دقیق مسئله
نمودارهای اجرایی (Gun charts) در حل مسئله
تعریف حل مسئله
تفاوت سؤال با مسئله
چگونه مشکل را بشناسیم؟
تعریف و علایم مشکل
فرق بین مشکل و مسئله چیست؟
چه کسانی باید مسئله را حل کنند؟
فصل دوم:
اهمیّت و ضرورت
مهارت حل مسئله
مقدمه
نیاز به مهارت حل مسئله و هدف‌های آن
الزامات حل مسئله
آیا مسئله در همه‌جا وجود دارد؟
آیا برخی از کارکنان مسائل را بهتر حل می‌کنند؟
برخی مسائل مشترک در محیط کار و منزل
چرا مسائل به شرایط وابسته هستند؟
پیش‌نیازهای حل مسئله
مکاتب فلسفی و پشتیبان مهارت حل مسئله
نظریه‌های مهم پشتیبان مهارت حل مسئله
فصل سوم:
الگوها و مدل‌های حل مسئله
مقدمه
چرا به الگوی حل مسئله نیاز دارید؟
مراحل یک الگوی حل مسئله
رایج‌ترین الگوهای حل مسئله
الگوی PRIDE
حل مسئله (1) و مدل‌های آن
مدل حل مسئله گروهی
مدل‌های جدید حل مسئله
محدودیت‌های مدل حل عقلایی مسئله
مدل حل خلّاق مسئله (1)
موانع حل خلاقانه مسئله
تکنیک‌ها و فنون توسعه حل خلاق مسئله
حل اثربخش مسئله کدام است؟
تدریس الگوی کاوشگری عملی در حل مسئله آموزشی
روش تدریس الگوی نظام‌مند حل مسئله
مدل سریدیم حل مسئله
مدل حل مسئله مبتنی بر تصمیم‌گیری
مدل حل مسئله شش عنصری
شش اصل الزامی حل مسئله
خلاصه
مدل اثربخش حل مسئله در خانواده متکامل
نتیجه
فصل چهارم:
کاربرد مهارت حل مسئله
در عرصه‌های مختلف زندگی
کاربرد مهارت حل مسئله در یادگیری
رابطه حل مسئله با یادگیری
کاربرد حل مسئله در امور اجتماعی
کاربرد مهارت حل مسئله در مشاوره
مراحل حل مسئله در مشاوره
کاربرد مهارت حل مسئله در تدوین برنامه درسی مطالعات اجتماعی
رویکردهای حل مسئله در آموزش مطالعات اجتماعی
راه‌های طی شده در حوزهٔ رویکرد حل مسئله
سطوح مختلف کاربرد رویکرد حل مسئله در حوزهٔ مطالعات اجتماعی
مراحل رویکرد حل مسئله در برنامه‌ریزی درسی
اصول یاددهی یادگیری در رویکرد حل مسئله
نقش و صلاحیت معلم در رویکرد حل مسئله
فضای یادگیری (محیط، کلاس و مدرسه)، منابع و موارد و امکانات آموزشی در رویکرد حل مسئله
تکالیف یادگیری در رویکرد حل مسئله
روش ارزشیابی در رویکرد حل مسئله
نمونه عملی برنامهٔ درسی با رویکرد حل مسئله
کاربرد مهارت حل مسئله در روش تدریس
تحقیقات انجام شده درباره مهارت حل مسئله
کاربرد مهارت حل مسئله در مدیریت
فصل پنجم:
نمونه‌های عملی حل مسئله
نمونه عملی (1)
نمونه عملی (2)
نمونه عملی (3)
(نمونه عملی 4)
منابع