دیبا شریعت در کتاب یادگیری یادگیری نخست شما را با مفهوم یادگیری آشنا و سپس به بررسی انواع آن در نظام آموزشی مدارس می‌پردازد. در انتها نیز روش‌هایی کاربردی برای ایجاد انگیزه در دانش‌آموزان ارائه می‌کند.

از ابتدای ورود به مدرسه و درگیر شدن با فرآیند یادگیری برای دانش‌آموزان و فراگیران در کلیه‌ی دوره‌های تحصیلی سؤال‌هایی نظیر چگونه باید درس خواند؟، چگونه باید مطالعه کرد؟، چگونه باید مطالب درسی را حفظ کرد؟، چگونه باید دروس حفظی را بخوانیم؟، شیوه‌های تقویت حافظه کدامند؟ و سؤال‌های دیگر در خصوص چگونه مطالعه کردن و یادگرفتن وجود دارد.

از خصوصیات برجسته آموزش و پرورش قرن بیست و یکم داشتن خلاقیت، اختیار، مسؤلیت‌پذیری، پیگیری مستمر، برقراری ارتباط تاثرگذار با دیگران، گفتن ایده‌ها و تفکر خود، تصمیم‌گیری درست، تربیت یادگیرندگانی مادام‌العمر و... است. پس در فضای آموزشی کنونی، مسئولیت‌پذیری و انتخاب مورد توجه است. حال این پرسش برای محققان علوم تربیتی به وجود می‌آید که آیا با روند فعلی، یادگیری ادامه یابد؟ و آیا این شیوه می‌تواند دانش‌آموزان را برای فردایی بهتر آماده کند؟ بدون شک تغییر در ساختار آموزشی ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.

اگر موضوعات بدون ارتباط با یکدیگر و به صورت اجزایی نامفهوم در جهت موفقیت در امتحانات به دانش‌آموزان آموزش داده شود، یادگیری مبحثی مکانیکی، بی‌هدف و حتی عذاب‌آور است و فکر کردن، استدلال درست و فرهیخته شدن به دست فراموشی سپرده می‌شود.

تکنیک‌هایی که یادگیرندگان به کار‌ می‌گیرند می‌تواند بسیار متنوع باشد. این تنوع به تفاوت در استدلال و منطق دانش‌آموزان و تفاوت‌های جنسیتی آنان مربوط است. پس در این راه معلمان باید تسهیل کنندگان یادگیری باشند. اگر خواهان آن هستیم نسل آینده درست تربیت شود، پس باید دانش‌آموزان معلومات علمی، آزادی اندیشه و مسئولیت پذیری داشته باشند.

در بخشی از کتاب یادگیری یادگیری می‌خوانیم:

حتی دانش‌آموزان بسیار موفق هم در انجام تکالیفِ دشوار، خستگی، ناامیدی و اضطراب را تجربه‌ می‌کنند. والدین‌ می‌توانند با استفاده از شیوه‌های گوناگون، اثر این احساسات منفیِ اجتناب ناپذیر را در فرزندان‌شان به حداقل برسانند. نخست‌ می‌توانند برای فرزندان‌شان توضیح دهند که این احساسات منفی، مورد انتظار و متداول هستند و نباید مانع انجام تکالیف بشوند. آن‌ها نیز‌ می‌توانند در طراحی یک برنامۀ نظام‌مند به فرزندان خود کمک کنند. بسیاری از دانش‌آموزان ترجیح‌ می‌دهند در ابتدا تکالیف دشوار خود را انجام دهند و تقریباً همه آن ها‌ می‌دانند که بهتر است تکالیف‌شان را به قسمت‌های کوچک‌تر تقسیم کنند.

وقتی که دانش‌آموزان موفق خسته و ناامید‌ می‌شوند، والدین راهکارهایی را برای مقابله با ناامیدی به آن‌ها‌ می‌آموزند، به آن‌ها اطمینان خاطر‌ می‌دهند، از آن‌ها‌ می‌خواهند تا برای مدتی به انجام یک تکلیف آسان‌تر بپردازند و یا برای مدتی استراحت کنند.

بسیاری از دانش‌آموزان ترجیح‌ می‌دهند بعد از 30 دقیقه مطالعه، 15 دقیقه به استراحت و انجام فعالیت‌های مورد علاقه‌شان بپردازند، برای خود اهدافی کوچک تنظیم کنند و بعد از دستیابی به یک هدف، مدتی را استراحت کنند و یا اطمینان داشته باشند که بعد از اتمام تکالیف‌شان می‌توانند به انجام فعالیت مورد علاقۀ خود بپردازند.

نهایتاً والدین، فرزندان خود را تشویق‌ می‌کنند تا برای انجام تکالیف دشوار از دیگران کمک بگیرند.

فهرست مطالب
مقدمه
فصل اول
تعریف یادگیری
سبک‌های یادگیری
انواع سبک‌های یادگیری
سبک‌های یادگیری شناختی
سبک یادگیری واگرا
سبک یادگیری همگرا
سبک یادگیری جذب کننده
سبک یادگیری انطباق یابنده
سبک‌های محیطی، هیجانی، جامعه شناختی، فیزیولوژیکی، و روان‌شناختی
فصل دوم
یادگیری خود تنظیمی
اهمیت خود تنظیمی
خود تنظیمی ‌و انگیزش
پرورش خود تنظیمی
تقویت خود تنظیمی ‌دانش‌آموزان
آموزش خود نظم دهی به کمک برنامۀ تغییر شناختی- رفتاری
منابع خودگردانی در یادگیری
استفاده از راهکارهای خود تنظیمی ‌دانش‌آموز
فصل سوم
تعریف راهبرد یادگیری و مطالعه
تعیین هدف مطالعه و انتخاب سبک مناسب مطالعه
ویژگی‌های یادگیرندگان راهبردی
یادگیرندگان راهبردی یا استراتژیک
شناخت و فراشناخت
راهبردهای فراشناختی
عناصر فراشناخت
نقش فراشناخت در ارتباط با مدرس و فراگیر
اهمیت فرا شناخت در آموزش
راهبردهای شناختی
راهبردهای گسترش ویژۀ مطالب ساده و پایه
راهبردهای گسترش ویژۀ مطالب پیچیده
یاداشت برداری دارای سه عملکرد عمده است: ثبتِ مطالب، ویرایش و مرور.
خلاصه کردن
علامت گذاری و حاشیه نویسی
قیاس گری
سازمان دهی
تقویت مدیریت زمان و سازمان دهی
آموزش راهبردهای یادگیری: شناختی و فراشناختی
روش پس ختام یا روش پس خبا
روش مردر
نظارت بر راهکارهای مطالعاتی
فصل چهارم
انگیزش
یادگیری، رابطۀ انگیزش با یادگیری و عملکرد تحصیلی
اهمیت انگیزه در یادگیری
انگیزش و یادگیری معنی دار
انگیزش‌های درونی و انگیزش‌های بیرونی
انگیزش بیرونی
انگیزش درونی
مزایای انگیزش درونی
انگیزش درونی و یادگیری کلاسی
کاربرد منابع انگیزش درونی در کلاس
انگیزش شایستگی
فعال کردن شایستگی
حمایت کردن از شایستگی
فصل پنجم
چرا کلاس‌های درس باید به نحوی کارآمد اداره شوند؟
فضای کلاس
رهبری و هدایت کلاس
تقویت ارتباطات مثبت و محترمانه معلم و دانش‌آموز
تقویت جوّ مثبت در کلاس
ایجاد ارتباط میان موفقیت تحصیلی و موفقیت در زندگی
پرورش احساسات مثبت و مدیریت احساسات منفی
تقویت رفتار مناسب
فصل ششم
نقش خانواده‌ها و دوستان برای ارتقای دانش‌آموزان به سطح یادگیری مستقل
افزایش انگیزه
پرورش استعدادها و علایق فرزندان
فراهم ساختن فرصت‌های یادگیری
باورهای حمایتی
اجتناب از سرزنش و تحمل اشتباهات
ابراز علاقه به یادگیری دانش‌آموزان
ایجاد احساس افتخار و سربلندی
تقویت تسلط دانش‌آموز بر مهارت‌های مطالعاتی در موضوع‌های خاص
استفاده از راهکارهای خود تنظیمی‌ دانش‌آموز
فصل هفتم
توانمندسازی دانش‌آموزان برای آزمون دهی موفق و بهبود عملکرد
آماده سازی
منابع فارسی
منابع انگلیسی