کتاب رجال سیاسی، هنری و ادبی تاریخ ایران

کتاب رجال سیاسی، هنری و ادبی تاریخ ایران


ساکنین کشور کهن سال ایران چه در ایام باستان و چه بعد از اسلام خدمات مهمی به تمدن بشر کرده و در قرون متمادی ایرانیان علمداران علم و معرفت و حامیان ادب و صنعت بوده‌اند.

جهانگیری و جهانداری پادشاهان این کشور بر روی عدل و احسان بوده و عقاید و آداب ملل مغلوبه را محترم می‌داشتند تا کلیه ساکنین کشور شاهنشاهی بتوانند با کمال آزادی استعداد ذاتی و لیاقت فطری خود را ظاهر سازند. از این رو آداب و مراسم و حتی زمان خود را بر سایر ملل تحمیل نمی‌کردند. ایرانیان نه فقط در جهانگیری لیاقت خود را از برداشتند بلکه در اداره کردن آن ممالک پهناور که دیده بشر نظیر آنرا تا زمان داریوش بزرگ مشاهده نکرده بود به‌طرز خاصی ایجاد نمودند و پادشاهان هخامنشی توانستند از جیحون تا نیل را اداره کنند.

اما از راه تفکر و عقیده، ایرانیان قدیم خدمات مهم دیگری به‌عالم بشریت نمودند، ظهور زرتشت و انتشار این آئین در ایران باستان باب دیگری به‌روی جهانیان باز کرد و تعالیم زرتشت که اساسش طرفداری از نیکی و جنگ با بدی است در کلیه ادیان قدیم نفوذ و بطور غیر مستقیم فکر بشر را تقویت کرده و پرورش داده است. صنایع ایران چه در زمان هخامنشی و چه در عصر ساسانی بی‌نهایت قابل توجه است و هنوز خرابه ابنیه قدیم ایران دلالت بر عظمت آن دارد.

پس از انقراض سلطنت ساسانیان و استیلای اعراب، ایرانیان شخصیت خود را از دست ندادند و با قبول دین حنیف اسلام که موافق با اخلاق و افکار آنان بود طولی نکشید که بطور مستقیم و غیر مستقیم زمام امور اسلامی اعم از سیاسی، اجتماعی، ادبی، علمی را بر دست گرفتند به قسمی که می‌توان گفت تمدن اسلامی همان دنباله تمدن قدیم ایران است.

مقصود آنست که همان طور که در طریق سیاست، ایرانیان گوی سبقت از سایر ملل اسلامی را بربودند در علم و ادب نیز پیشوای آنان شدند. در تفسیر کلام الله مجید و حدیث و فقه – تاریخ – ریاضیات – طب - نجوم و غیره استعداد خود را ظاهر ساختند. با اینکه تالیفات بیشتر دانشمندان ایرانی به زبان عربی بوده ولی هرگز خلق و خوی ایرانی محو نگردید .

در این کتاب سعی شده است بعضی از رجال نامی در عرصه‌های سیاسی – ادبی – علمی را به رشته تحریر درآورده برای خوانندگان عزیز مرقوم بدارم، انتخاب این رجال بیشتر به خاطر تأثیر گذاری آنان در مسیر تمدن ایرانی می‌باشد، چه‌بسا رجال نامی دیگر هستند که از قلم افتاده‌اند ولی اینجانب سعی نموده‌ام حتی‌الامکان از رجالی که تاثیرشان بر تمدن ایرانی بیشتر بوده نام برم.

فهرست مطالب
مقدمه مؤلف
نگاهی گذرا به تاریخ ایران
زرتشت پیامبر ایرانیان
دیاکو
آژی دهاک
کوروش کبیر
کمبوجیه
داریوش بزرگ
خشایار شاه
داریوش سوم: شهریار نگون بخت
مهرداد اول
شاپور اول
مانی
شاپور ذوالاکتاف
انوشیروان
مزدک
خسرو پرویز
یزدگرد سوم : شهریار نگون بخت ساسانی
هرمزان
فیروز (ابو لولو)
سلمان فارسی
ابومسلم خراسانی
یعقوب لیث صفار
خواجه نظام الملک
حسن صباح
خواجه نصیرالدین طوسی
سلطان جلال الدین خوارزم شاه
شاه اسماعیل صفوی
شاه عباس بزرگ
نادرشاه
کریم خان زند
لطفعلی خان زند
فتحعلی شاه قاجار
میرزا تقی خان امیرکبیر
باقرخان سالار ملی
ستارخان سردار ملی
دکتر محمد مصدق
مرتضی مطهری
رجائی
دکتر محمد جواد باهنر
آیت الله خامنه ای
امام خمینی (ره )
باربد
ابن مقفع
خوارزمی
محمد زکریای رازی
فارابی
رودکی
فردوسی
ابن سینا
ابوریحان بیرونی
عطار نیشابوری
نظامی
حکیم عمر خیام
مولوی
عبدالقادر حافظ مراغی «مراغه‌ای »
سعدی
حافظ
عبید زاکانی
جامی
ملاصدرای شیرازی
میرعماد حسنی قزوینی
علیرضا عباسی
میرزا عبدا...
غلامحسین درویش
محمد غفاری (کمال الملک)
نیما یوشیج
پروین اعتصامی
علی اکبر دهخدا
جلال آل احمد
سهراب سپهری
دکتر حسابی
منابع و مآخذ

مطالب مرتبط

تگ‌ها

مطالب پربیننده

پربیننده
آخرین مطالب

عضویت در خبرنامه