این گاندی کیست؟! که نه فیلسوف است، نه دانشمند، نه نویسنده، نه سیاستمدار و حتی نه پیام‌آور، اما بزرگ‌ترین مردان قرن ما به ستایش از او می‌پردازند؟

این گاندی واقعاً کیست که فیلسوف و شاعر نامدار هند «تاگور» به او لقب «مهاتا» می‌دهد و وی را «روح بزرگ» می‌نامد؟ چرا «تولستوی» نویسنده بزرگ روس کوشش‌های او را برترین در جهان می‌خواند و نویسندة فرانسوی «رومن رولان» داستان زندگیش را می‌نویسد؟ گاندی چه کرده است که بزرگ‌ترین دانشمند قرن ما «انیشیتن» او را روشن‌بین‌ترین سیاستمدار جهان می‌داند؟ گاندی چه کرده است که سیصد میلیون هندی او را «مرد مقدس» می‌دانند؟ این مرد چه ویژگی‌هایی دارد که به «وجدان یک ملت» تبدیل می‌شود؟ چرا «چارلی چاپلین»‌ها «برناردشاو»‌ها و حتی «موسولینی»‌ها به دیدارش می‌شتابند؟ چرا تشریفاتی‌ترین شاه جهان «جورج پنجم» و نیز ملکة انگلستان به ناچار در حالی با او گفتگو می‌کند که تن پوشی لنگ مانند بر تن دارد و با دمپایی به کاخ آمده است‌؟ این مرد بی‌آزار فروتن و استخوانی کیست که «پاپ» حتی از دیدنش بیم دارد و «چرچیل» از شنیدن نامش کف بر دهان می‌آورد. این هندوی ناتوان و نیمه‌جان که گاهی چوبی دراز در دست دارد با چه سلاحی بر نیرومندترین امپراتوری جهان در زمان خود (انگلیس) پیروز می‌شود؟ به راستی این مردم کیست؟!