کتاب رمان چیست؟ نوشتۀ محسن سلیمانی، اثری در زمینه انتقاد بر رمان و تاریخچه‌ی آن است که به شناخت بیشتر رمان کمک می‌کند.

این کتاب انواع رمان را مشخص کرده و درباره آن توضیح داده است، برای نقد به یک رمان باید در ابتدا انواع آن را شناخت و سپس روی آن متمرکز شد. کتاب رمان چیست؟، به شما نگاه کلی می‌دهد و نشان می‌دهد که جایگاه رمان در جوامع امروز چیست. این کتاب در هفت فصل گردآوری شده است.

با وجود این که تعداد کتاب‌های ریز و درشتی که در زبان انگلیسی دربارۀ رمان تألیف شده کم نیست، اما انتخاب کتابی واحد برای ترجمه، بسیار مشکل است. چرا که از طرفی، کتابی که انتخاب می‌شود باید حاوی اطلاعات اولیه دربارۀ رمان باشد، و در ثانی، برخی از مسائل مبتلا به رمان نیز در آن تحلیل شده باشد. از سوی دیگر، اگر کتابی در این زمینه تألیف می‌شد، بیم آن می‌رفت که مترجم این کتاب نیز همان راهی را برود که مؤلفان سلف رفته‌اند؛ یعنی همان گزینش‌ها و دسته‌بندی‌هایی که خواننده را به جای این که به آب برساند، سر درگم در بیابانی از مطالب درهم و برهم رها می‌کند، و یا این که با نشان دادن سراب‌هایی چند، تشنه‌ بر‌ می‌گرداند.
فهرست مطالب

یادداشت مترجم
مروری بر تاریخچه رمان
رمان بیلدانگ
رمان اجتماعی
رمان تاریخی
رمان محلی
انواع رمان
1) رمان اجتماعی
2) رمان احساساتی یا پُر سوز و گداز
3) رمان پلیسی
4) رمان پیکارسک
5) رمان تاریخی
6) رمان تجربی
7)رمان رشد و کمال
8) رمان حادثه
9) رمان روان‌کاوانه یا جریان سیال ذهن
10) رمان روانی
11) رمان رفتار و رسوم اجتماعی
12) رمان روستایی
13) رمان زمین
14) رمان سیاسی‌ اجتماعی یا رمان مسئله غامض اجتماعی
15) رمان شخصیت
16) رمان ضد رمان
17) رمان عاشقانة پُر ماجرا
18) رمان تبلیغی
19) رمان کلیددار
20) رمان دلهره‌آور یا گوتیک
21) رمان مستند
22) رمان مکاتبه‌ای
23) رمان محلی
رمان امروز
جایگاه کنونی رمان
نقد رمان
تعریف رمان
رمان در برابر شعر و نمایشنامه
رمان چیست؟
رمان و واقع‌گرایی
رمان و واقع‌گرایی در جزئیات
واقع‌گرایی در ساختمان رمان
ساختمان رمان
رمان‌نویس چگونه ما را به خواندن رمانش ترغیب می‌کند؟
رمان و سه قالب داستانی دیگر
رمانس
شرح احوال داستانی یا اعترافات
هجو و طنز منیپوسی یا حلاجی ادبی
برخی از منابع