کتاب نگاهی به مدیریت تغییر و تحول نوشته‌ی سید ابوالقاسم حاجی میر راهنمایی است کاربردی که به مدیران سازمان‌ها کمک می‌کند تا با دنیای بی‌ثبات امروزی، خود را وفق داده و تحولاتی درست در جهت پیشرفت سازمان ایجاد کنند.

امروزه تنوع‌ ابزار مورد استفاده‌ در جریان‌ زندگی‌، پیوسته در حال تغییر است، به حدی‌ که‌ هیچ‌ کس حتی‌ در یک ‌قرن‌ گذشته‌ گمان نمی‌کرد که چنین‌ دگرگونی‌هایی در جهان رخ دهد. رقابت جهانی و تجارت رو به جلوی آن، در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، شرایطی به شدت ناپایدار برای کلیه کسب و کارها ایجاد کرده است.

شرکت‌ها برای بقا و حفظ موقعیت خود ملزم به تغییر هستند. تحول در کسب و کار بر مبنای سیستم مدیریت تغییر، بر افزایش قابلیت‌ها تأکید دارد و شامل استراتژی، فرایندهای کسب و کار، ساختار، ‌تکنولوژی اطلاعات و سیستم‌های مدیریتی است. به عبارتی دیگر برای تغییر در مدل کسب و کار باید تمامی ابعاد مرتبط با آن را ‌در نظر گرفت و عملکردی سیستمی داشت.

باید توجه داشت که تغییر گریزناپذیر است و باید برای ایجاد تحولات کارآمد و درست در سازمان‌ها، طراحی و مدیریت شود. جهان امروز نیازمند رهبرانی است که به حل بحران‌ها و شرایط اضطراری محیط کار بیاندیشند، اما برای افزایش ظرفیت‌ها به سازمان‌ها بها دهند. در چنین موقعیتی سازمان‌ها باید بدانند که برای رسیدن به جایگاهی مناسب مجبورند به تغییر تن داده و با آن پیش روند.

مدیران باید بدانند تنها وظیفه‌ای که نمی‌توانند به شخصی دیگر واگذار کنند وظیفه تحول و بهبود رو به جلو در سازمان است. آنان باید خودشان را در برنامه‌های تحول سازمانی درگیر کرده و این وظیفه را به دیگران نسپارند. حقیقت امر این است که دیگران نمی‌توانند تغییری در سیستم ایجاد و یا فراتر از خواست سیستم عمل کنند، فقط مدیریت توانایی به این کار را دارد.

درنهایت می‌توان گفت در جهان امروز، دگرگونی و بازسازی یکی از ابعاد مهم هر سازمانی است و مدیریت این تحولات یکی از سخت‌ترین وظایف مدیران خواهد بود. در این شرایط بی‌ثبات، سازمان‌ها با تغییرات بسیاری رو به رو هستند، اما چاره‌ای جز سازگاری با آن را ندارند.

در بخشی از کتاب نگاهی به مدیریت تغییر و تحول می‌خوانیم:

تحول سازمانی نوعی استراتژی بهسازی سازمان است که در اواخر دهه 1950 و اوایل دهه 1960 مطرح شد. اساس آن بر بینش‌ها و آگاهی‌های حاصله از پویایی‌های گروهی و نظریه و عملی مرتبط با تغییر برنامه ریزی شده، استوار است. حوزه تحول سازمان در راه تکاملی خود به چارچوبی منسجم از نظریه‌ها و کاربردها رسیده است که می‌تواند بسیاری از مسائل مهم انسانی موجود در سازمان را حل و فصل کند.

تحول سازمانی از سازمان‌ها و همچنین افرادی که درون سازمان‌ها هستند و چگونگی کارکرد آن‌ها بحث می‌کند. همین طور در زمینه تغییرات برنامه ریزی شده‌ای که منجر به ترغیب افراد، گروه‌ها و سازمان‌ها به کارکرد بهتر می‌شود، سخن به میان می‌آورد.

تغییر برنامه ریزی شده مستلزم آگاهی‌های کلی، کار و فعالیت سخت و مجدانه در طی زمان، دارا بودن رویکردی اصولی و هدف مدار و دانشی معتبر و نافذ در مورد پویایی‌های سازمانی و چگونگی تغییر آن‌هاست. دانش معتبر و صحیح از علوم رفتاری نظیر؛ روانشناسی اجتماعی، جامعه شناسی، انسان شناسی، نظریه سیستم‌ها، رفتار سازمانی، نظریه سازمان، که نحوه عمل مدیریت به دست می‌آید.

ماحصل این علوم، تحول سازمانی است، که برای بهبود سازگاری و تطبیق بین افراد و سازمان، بین سازمان و محیطش و میان عناصر و اجزای سازمانی نظیر استراتژی، ساختار و فرآیندها، رهنمودهایی ارائه می‌دهد. این رهنمودها از طریق برنامه‌ها و فعالیت‌های ایجاد تغییر که هدف آن‌ها رفع مشکل در شرایط خاص و مسئله ساز است، اجرا می‌شود.

فهرست مطالب

مقدمه
آینده پژوهی
روش‌های مطالعه آینده
اهداف آینده پژوهی
تغییر و تحول در سازمان
حق انتخاب مدیر برای تغییر
مدیریت تغییر
سه سطح از مدیریت تغییر
الگوی سه مرحله‌ای تغییر کرت لوین Kurt Lewin
مدل ادکار ADKAR در مدیریت تغییر
انواع تغییر
تحول سازمانی
مدیریت تحول
مراحل ده گانه برای ایجاد تحول
علل شکست سازمان‌ها در ایجاد تحول
استراتژی‌های تحول
خلاقیت creativity
نوآوری Innovation
بهبود مستمر یا کایزن Kaizen
تولید بهنگام Just In Time
دمینگ Deming و چرخه کیفیت PDCA
سازمان‌های یادگیرنده learning Organizations
هفت ویژگی سازمان‌ یادگیرنده
توانمندسازی Empowerment
مدیریت مشارکتی و نظام پیشنهادات
رهبری تحول گرا Transformational Leadership
تئوری آشوب Chaos Theory
اقیانوس آبی Blue Ocean
تجزیه و تحلیل غیر مشتریان
تغییربدون درد Change without pain
ترکیب مجدد خلاق
هوش سازمانی Organizational Intelligence
رهبری کاریزماتیک (فرهمندی)
اتاق فکر و نقش آن در تحول سازمان
پُست مدرنیسم و تأثیر آن در تحول سازمان
الگوبرداری یا بنچ مارکینگ Benchmarking
نقش تیم و کار تیمی در تحول سازمان Team and Teamwork
17 اصل کار تیمی
آموزه‌های مدیریتی
تغییر و تحول در شرکت‌های بزرگ
کلام آخر