نل هارپر لی در ۲۸ آوریل ۱۹۲۶ میلادی در مونروویل در غرب ایالت آلاباما دیده به جهان گشود. پدرش یکی از وکلا برجسته این شهر بود، شاید به همین دلیل است که هارپرلی هم رشته دانشگاهی خود را مانند پدرش انتخاب کرد. وی در دانشگاه آلاباما در رشته حقوق تحصیل کرد و به گردآوری خاطرات روحانیون سده نوزدهم میلادی، جرم شناسی و موسیقی پرداخت. هارپرلی سپس به نیویورک رفت و در یک مؤسسه هواپیمایی مشغول به کار شد اما چیزی که وی را به شهرت رساند، نویسندگی بود. او در ۱۹۶۰ میلادی رمان کشتن مرغ مقلد را منتشر کرد که یکی از پرفروش‌ترین رمان‌های تاریخ شد و شهرتی جهانی را برای هارپرلی به ارمغان آورد. از این کتاب آثار اقتباسی بسیاری از جمله یک فیلم به همین نام در ۱۹۶۲ میلادی به وسیله رابرت مولیگان کارگردان سرشناس هالیوود ساخته شد در نظرخواهی‌های عمومی، همواره از فیلم کشتن مرغ مقلد به ‌عنوان یکی از محبوب‌ترین فیلم‌های تمام عمر تماشاگران سینما نام برده می‌شود. همچنین هارپرلی با نوشتن این کتاب و به خاطر تلاش‌هایش در زمینه‌ ادبی مدال آزادی ریاست‌جمهوری آمریکا را در ۲۰۰۷ میلادی دریافت کرد.

در حقیقت هارپرلی با نوشتن تنها یک رمان به شهرتی جهانی دست یافت البته باید اذعان کرد که کم هستند، نویسندگانی که برای نگارش تنها یک اثر به شهرتی بین‌المللی رسیده‌اند اما هارپرلی یکی از این معدود چهره‌هایی است که با کشتن مرغ مقلد نام خود را در تاریخ ادبیات جاودان کرد. این اثر، رمانی فراموش نشدنی درباره دوران کودکی در محله‌ای در جنوب آمریکا است که در آن بی عدالتی و تعصب نژادی بیداد می‌کند.

کشتن مرغ مقلد شاهکار بی‌بدیل در ادبیات آمریکا

رمان کشتن مرغ مقلد بلافاصله پس از انتشار در ۱۹۶۰میلادی تبدیل به پرفروش ترین کتاب می‌شود و نظر مساعد منتقدان را به خود جلب می کند. این کتاب بسیار دراماتیک و تأثیرگذار است به اصل و ریشه های رفتارهای انسان، معصومیت و تجربه، مهربانی و بی رحمی، عشق و نفرت و شوخ طبعی و ترحم می پردازد. این در حالی است که هارپر لی، همیشه آن را داستان عاشقانه ای ساده توصیف کرده است. همچنین رمان کشتن مرغ مقلد در ۱۹۶۴ میلادی برنده جایزه پولیتزر در آمریکا شد. این کتاب از زبان دختری به نام اسکات نقل می شود که پدرش به نام اتیکاس فینچ که وکیلی انساندوست و شجاع است، وکالت جوان سیاهپوستی را بر عهده گرفته که توسط اهالی یک روستا به تجاوز به عنف و نابرابری نژادی محکوم شده است. اتیکاس با قدرت و بی‌باکی از عدالت و انسانیت دفاع می‌کند و در مقابل تعصب، نفرت، خشونت نژادی و ریاکاری مردم می‌ایستد. همچنین نام کتاب (کشتن مرغ مینا) از صحنه ای در کتاب آمده است که اتیکاس برای فرزندش تفنگ بادی خریده است اما از او قول می گیرد که به مرغ مینا شلیک نکند، چون این کار را گناه می دانند. همچنین مرغ مینا در این کتاب به عنوان نماد معصومیت استفاده شده است. پدر راوی اتیکاس فینچ به عنوان یک قهرمان اخلاقی برای بسیاری از خوانندگان و به عنوان یک مدل از یکپارچگی برای وکلا نشان داده شده است. به عنوان یک رمان گوتیک جنوبی و رمان تربیتی، تم اولیه کشتن مرغ مقلد شامل بی عدالتی نژادی و کشتار بی گناهی است. محققان اشاره کرده‌اند که لی همچنین مسایل مربوط به طبقات اجتماعی، شجاعت، محبت و نقش‌های جنسیتی در جنوب آمریکا را به خوبی به مخاطب منتقل کرده است.

این رمان به بیش از ۴۰ زبان بین‌المللی ترجمه شده است و یکی از پرفروش ترین رمان ها در جهان بوده است، همچنین با وجود برخورد با مسایل جدی مانند تجاوز به عنف و نابرابری نژادی، این رمان برای گرما و طنز آن مشهور است در واقع رمان زبان طنز در بیان مشکلات اجتماعی مثل تجاوز، خشونت، نژادپرستی و دیگر مشکلات روز جامعه آمریکایی دارد.  همچنین در این اثر هارپرلی مسایل مربوط به اختلاف طبقاتی و نقش زنان در جامعه آمریکایی را نیز نقد می‌کند.

اهمیت این نویسنده تا اندازه‌ای بود که در ۲۰۱۰ میلادی دانشکده حقوق دانشگاه آلاباما و ای‌بی‌ای ژورنال برای بزرگداشت نام و یاد وی، جایزه ادبیات حقوقی و جنایی هارپرلی را راه‌اندازی کردند. این جایزه هر سال به بهترین اثر داستانی که به موضوع نقش وکلا در تغییر جامعه پرداخته، تعلق می‌گیرد. این جایزه در حقیقت به مناسبت ۵۰ سالگی انتشار رمان کشتن مرغ مقلد که از آثار کلاسیک ادبیات آمریکا به حساب می‌آید، تاسیس شده است و تلاش دارد تا هر سال بهترین اثر داستانی با تم جست‌وجوی عدالت را معرفی کند. این شاهکار ادبی سال ها در مدارس آمریکا تدریس می‌شد و حذف کشتن مرغ مقلد از فهرست کتاب‌های درسی مدرسه‌ای در ویرجینیا به اعتراض والدین دانش‌آموزان منجر شد. ایندیپندنت نوشت: مدرسه‌ای در ویرجینیا به دلیل وجود کلمات نژادپرستانه و توهین‌آمیز در رمان‌های کشتن مرغ مقلد به قلم «هار پرلی» و  این اثر را از فهرست کتاب‌های درسی دانش‌آموزانش حذف کرد.

در ایران این کتاب برای نخستین بار در ۱۳۴۷ خورشیدی توسط انتشارات امیرکبیر و با ترجمه فخرالدین میررمضانی منتشر و برای چندین بار تجدید چاپ شده است.

برو دیده بانی بگمار جلد دوم کشتن مرغ مقلد

در ۲۰۱۵ میلادی دست‌نوشته برو دیده بانی بگمار، توسط دوست و وکیل هارپرلی در یک گاوصندوق قدیمی پیدا شد. این نویسنده عنوان دومین رمانش را از خطی در انجیل قرض گرفته بود. این کتاب در دهه ۱۹۵۰ به نگارش درآمده بود، بنابراین این کتاب در واقع ادامه داستان رمان اول اوست. داستان این رمان که چهاردهم جولای ۲۰۱۵میلادی به طور همزمان روی پیشخوان کتابفروشی‌های ۷۰ کشور دنیا قرار گرفت، ۲۰ سال پس از رویدادهای «کشتن مرغ مقلد» اتفاق می‌افتد؛ زمانی که دختر «آتیکوس فینچ» برای دیدن پدرش به آلاباما سفر می‌کند اما واکنش‌ها به چاپ این اثر متفاوت بود؛ وال استریت ژورنال نوشت: برو دیده بانی بگمار برای میلیون‌ها تن آزمون صبوری و ظرفیت بخشیدن خواهد بود. مارک لاسون نویسنده گاردین در خصوص جلد دوم رمان کشتن مرغ مقلد گفت:‌ اگر کتابی که امروز منتشر شده در ۱۹۶۰ میلادی چاپ می‌شد، مسلماً به این اندازه از آن استقبال نمی‌شد. این خیلی ربطی به پایین بودن سطح ادبی اثر ندارد، بلکه به این خاطر است که برو یک بپا بگذار یا برو دیده بانی بگمار محبوبیت کمتری دارد و نمی‌توان آن را مانند «کشتن مرغ مقلد» در مدرسه‌ها تدریس کرد اما در نخستین روز انتشار، ۱۰۵ هزار جلد از این کتاب به فروش رفت. این رمان در ایران توسط ویدا اسلامیه، ‌ محمد عباسی، شادی حامدی و سمانه توسلی ترجمه شده است.

هارپر لی که نویسنده آثار دیگری چون عشق- به تعبیر دیگر، کریسمس برای من و وقتی کودکان آمریکا را کشف کردند هم بود، وی در طول عمر ۸۹ ساله‌ خود همواره از سخنرانی کردن خودداری می‌کرد و ارتباط خوبی با رسانه‌ها نداشت. او به خاطر انتشار آثار و اقتباس از رمان‌هایش بارها به دادگاه شکایت کرد و در این زمینه چهره‌ای حاشیه‌ساز به حساب می‌آمد.

این رمان نویس نامدار آمریکایی در اواخر زندگی خود بخشی از شنوایی و بینایی خود را از دست داد و سرانجام در ۱۹ آوریل ۲۰۱۶ میلادی دیده از جهان فروبست.