کتاب همسایه‌ها نوشته احمد محمود یا همان احمد عطا اولین بار در سال ۵۳ و توسط انتشارات امیرکبیر به چاپ رسید.

داستان همسایه ها از زبان اول شخص یعنی «خالد» پسرکی پانزده ساله روایت می‌شود. پسری که در یک محله فقیر نشین در خانه‌ای با چندین سکنه همراه خانواده‌اش زندگی می‌کند و پدرش مانع ادامه تحصیل او شده است. داستان در دو پرده روایت می‌شود. در پرده اول، محمود تک تک پرسوناژها را رنگ امیزی می‌کند و ارتباطات آن ها را با خالد شکل می‌دهد. در انتهای پرده اول، خالد که در ابتدا داستان یک نوجوان خام و درگیر مسایل دوران بلوغ بوده، کم کم به یک مبارز سیاسی تبدیل می‌شود و فعالیت‌هایش او را راهی زندان می‌کند.

پرده دوم داستان در زندان با شکل گیری شخصیت های جدید، روایت می‌شود. داستان کتاب همسایه ها در زمان ملی شدن صنعت نفت و به قدرت رسیدن مصدق در اهواز اتفاق می افتد و به خوبی این واقعه تاریخی را در کنار دیگر اجزای کتاب به تصویر می‌کشد.

درباره نویسنده

احمد اعطا با نام ادبی احمد محمود پیرو مکتب رئالیسم اجتماعی می‌دانند. معروف‌ترین رمان او، همسایه‌ها، در زمره آثار برجسته ادبیات معاصر ایران شمرده می‌شود. پس از سپری کردن دوران تحصیلات ابتدایی و متوسطه در زادگاهش، به دانشکده افسری ارتش راه یافت، اما ازجمله تعداد زیاد دانشجویان دانشکده افسری بود که پس از کودتای ۲۸ مردادماه سال ۱۳۳۲ بازداشت و سپس بخش‌بخش آزاد شدند؛ درحالی‌که تنها ۱۳ نفر از آنان در زندان باقی ماندند. احمد اعطا، یکی از این دانشجویان بود، که توبه‌نامه‌ای امضا نکرد و به همکاری با حکومت پهلوی تن نداد. به همین دلیل مدت زیادی را در زندان به‌سر برد که گویا مشکل ریوی او که در نهایت به مرگش منجر شد، یادگار همان دوران بوده‌است.

مول، دریا هنوز آرام است، بیهودگی، زائری زیر باران، از دلتگی، پسرک بومی، غریبه‌ها، دیدار، قصه آشنا، از مسافر تا تبخال بخشی از نوشته‌های اوست.