عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی درباره اصلی ترین دلایل بروز یائسگی زودرس در زنان، گفت: ژنتیک، استرس های محیطی، سبک زندگی و غیرفعال شدن تخمدان ها از مهمترین علت های یائسگی زودرس است.

به گزارش دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، دکتر سودابه درویش با بیان این که یائسگی (پساقاعدگی) یک مرحله طبیعی از زندگی زنان است، افزود: یائسگی قطعی، هنگامی اتفاق می افتد که یک سال از آخرین قاعدگی گذشته باشد.

وی ادامه داد:‌ یائسگی زودرس، قطع شدن پریود بیش از یک سال در خانم های زیر ۴۵ سال است. در صورتی که این اتفاق در خانم های زیر ۴۰ سال رخ دهد، به آن نارسایی زودرس تخمدان گفته می شود.

جراح و متخصص زنان و زایمان دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با تاکید براین که علامت‌های یائسگی زودرس با یائسگی طبیعی تفاوت چندانی ندارد، گفت: به طور کلی در سنین نزدیک به یائسگی، داشتن قاعدگی های متفاوت با قاعدگی معمول از نظر میزان، مدت و تداوم خونریزی‌ها، از دست دادن یک یا چند پریود و شروع علائمی مثل احساس گرگرفتگی از نشانه‌های ورود به دوران یائسگی محسوب می‌شود.

گرگرفتگی شایعترین علامت یائسگی

درویش خاطرنشان کرد: گرگرفتگی شایع ترین علامتی است که اکثر زنان در دوران یائسگی تجربه می‌کنند. این حالت با گرم شدن شدید قسمت بالایی بدن (سر، صورت، گردن و قفسه سینه) شروع می شود و ممکن است مثل موجی کل بدن را فرا گیرد.

وی درباره برخی دیگر از عارضه‌های یائسگی اظهار داشت: خشکی واژن که تحت عنوان تحلیل بافت واژن از آن نام برده می شود، از دیگر علامت‌های کاهش استروژن در دوران یائسگی است.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: از آنجایی که استروژن بافت های واژن را مرطوب و انعطاف پذیر می کند، دوره های پیوسته کاهش استروژن موجب خشکی و انقباض بافت واژن می‌شود و زنان با احساس اصطکاک و نزدیکی دردناک، به وجود خشکی واژن پی می برند.

اثرات یائسگی از کاهش تراکم استخوان تا تغییرات خلق و خو

وی ادامه داد: یائسگی همچنین بر روند کلاژن سازی پوست، تراکم استخوان، تغییرات وزن و خلق و خو نیز اثرگذار است.

جراح و متخصص زنان و زایمان دانشگاه با تاکید بر این که به طور کلی یائسگی روند طبیعی است و نمی‌توان از بروز آن پیشگیری کرد، توضیح داد: کاهش استرس محیطی، انجام ورزش های آرام بخش مثل یوگا و شنا، استفاده از آنتی اکسیدان ها و مصرف فراوان میوه و سبزی و پیروی از سبک زندگی سالم می تواند از بروز یائسگی زودرس پیشگیری کند.

درویش تاکید کرد: یائسگی یا همان پساقاعدگی، بیماری نیست و نارسایی یا نقص تلقی نمی شود. در واقع یائسگی تغییری طبیعی و لازم در زندگی زنان به شمار می آید و مثل هر دوره دیگر زندگی از جمله دوران بلوغ، جوانی یا بارداری چالش‌ها و مزایای خود را دارد، با این تفاوت که در دوران یائسگی فرد با تجربه است و توانایی برخورد با مشکلات و حل و فصل مسائل را دارد.

وی گفت:‌ در یائسگی زودرس پزشک با همکاری فرد رژیم دارویی مناسبی را برای هورمون درمانی انتخاب می کند تا علائم یائسگی به حداقل برسد و فرد بتواند بهتر و راحت تر با تغییرات ناگهانی ناشی از یائسگی زودرس مواجه شود.

ضرورت درمان های هورمونی در یائسگی زودرس

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با بیان این که با بروز یائسگی زودرس درمان‌های هورمونی برای داشتن سیکل‌های قاعدگی حداقل به مدت پنج سال باید دنبال شود،  تاکید کرد: هورمون درمانی حاوی هورمون های زنانه است و زمانی که بدن قادر به ساخت این هورمون ها نیست، این داروهای هورمونی جایگزین هورمون های طبیعی از دست رفته می‌شوند.

جراح و متخصص زنان و زایمان دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی ادامه داد: هورمون درمانی در یائسگی های زودرس عموما درمان استاندارد برای کاهش گرگرفتگی و سایر علامت های آزار دهنده یائسگی است.

وی گفت: فقط در موارد خاص و با تشخیص پزشک از درمان های هورمونی، در درمان یائسگی زودرس صرف‌نظر می شود. زمانی که فرد سابقه ابتلا به سرطان پستان، سرطان تخمدان، سرطان اندومتر، ابتلا به لخته های خونی در ریه ها یا سکته مغزی را دارد، معمولا نباید از هورمون درمانی استفاده کند، همچنین زنانی که تحت درمان های هورمونی هستند، نباید سیگار بکشند.

یوگا و شنا بهترین ورزش های کنترل کننده علائم یائسگی 

درویش با بیان این که ورزش هایی همانند یوگا و شنا در دوران یائسگی بهترین روش برای کنترل علائم این دوران است، تاکید کرد: یوگا بهترین ورزش برای یائسگی است. در این ورزش روش درست نفس کشیدن را می آموزید و استرس بدن کاهش پیدا می کند. همچنین یوگا می تواند علائمی نظیر گرگرفتگی، تحریک پذیری و خستگی را از بین ببرد.

وی یادآور شد: در نارسایی تخمدان ها که پایین تر از سنین ۴۰ سال رخ می دهد، حدود ۵۰ تا ۷۰ درصد زنان سیکل های تخم گذاری را دارند و ممکن است بین ۱۰ تا درصد ۱۵ درصد این افراد بارداری را تجربه کنند.