گزارشی از یک تحقیق میدانی در انگلستان، پیرامون وضعیت زنان باحجاب

اشاره: در سال 2006 میلادی تحقیقی دربارة وضعیت زنان محجبه در انگلستان و ابعاد حجاب در این کشور صورت گرفت که نتایج جالب توجهی را در پی داشت. این تحقیق با حمایت «مؤسسة حقوق بشر اسلامی» (IHRC) به مدیریت «مسعود شجره» و به همت دکتر «سعیدرضا عاملی» و «آرزو مرالی» انجام شده بود.

آن چه در پی می آید، نمونه ای از نتایج و پاسخ های مخاطبان مسلمان ساکن شهرهای مختلف انگلستان به سؤالات پرسشنامه های این تحقیق می باشد.

به خوبی می توان فهمید که «اسلام هراسی» و به تبع آن «حجاب هراسی» اولاً یک پروژة حساب شده است و ثانیاً چیزی است که از وقوع انقلاب اسلامی به این طرف، در غرب مورد توجه قرار گرفته است؛ البته پس از واقعة یازده سپتامبر با شدت بیش تری پیگیری شده است تا فضا را برای گرایش به اسلام و حجاب سنگین کرده و مسلمانان را نیز تحت فشار روانی شدید قرار دهد.

این تحقیق، نمونه ای از ظلم وافری است که در غرب مدعی آزادی، به زن محجبة مسلمان می شود و تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل! نباید فراموش کرد و از پاسخ ها نیز هویداست که هویت اسلامی چنان در گوشت و پوست مسلمانان نفوذ کرده و نتایج پای بندی به آموزه های دین، چنان کام آن ها را شیرین کرده است که هرگز حاضر به دست برداشتن از آن نیستند. ناگفته نماند این تحقیق ابعاد و بخش های دیگری نیز دارد که علاقه مندان می توانند به سایت مؤسسة حقوق بشر اسلامی انگلستان (ihrc.org) مراجعه کرده و آن را بیابند.

□

بیش از 90درصد جامعة آماری بیش از هزار نفری این تحقیق، حجاب را امری مهم و ضروری در دین می دانند و آن را به عنوان یک ارزش مذهبی تلقی می کنند. جالب این جاست که بیش از 59درصد آن ها حتی پیش از یازده سپتامبر، بین سالی یک بار تا هفته ای یک بار، به خاطر حجاب شان به عنوان یک احمق، تحقیر شده و یا مورد مؤاخذه قرار گرفته اند که این آمار پس از واقعه یازده سپتامبر تا بیش از 69درصد رشد یافته است!

دربارة نگاه دختران مسلمان محجبه در انگلستان به حجاب، به چند نمونه اشاره شده است.

یک دختر بیست ساله، ساکن لندن می گوید: «با حجاب، وقتی بیرون از خانه هستم، احساس امنیت بیشتری می کنم و تصور نمی کنم که در انجام کارهای روزانه ام با بقیه تفاوتی داشته باشم.»

یک خانم بیست وشش ساله، ساکن لوبروف می گوید: «من فکر می کنم که حجاب بیش تر برای پشتیبانی از زن، خانواده و جامعه باشد تا تمایز و تبعیض.»

یک خانم پنجاه ساله، اهل وات فورد می گوید: «شاید بتوانم بگویم که پوشیدن حجاب، بهترین تجربة زندگی من بوده است. حالا که آن را می پوشم، به خوبی فلسفه ای را که پشت آن قرار دارد متوجه می شوم. حجاب برای من یادآور همة خوبی های این دین صلح و دوستی، یعنی اسلام است. من به این خاطر که خداوند متعال حجاب را برای زن واجب کرده است، سپاسگزارم؛ چرا که محافظی در برابر هتاکان است. نمی دانم این چه ادعای احمقانه ای است که حجاب را عامل تبعیض برای زن می داند؟!»

یک خانم بیست ویک ساله، ساکن لوتون نیز می گوید: «حجاب، من را به عنوان یک مسلمان در همه جا معرفی می کند. مردم وقتی مرا با حجاب می بینند، می فهمند که باورهای من چیست. من به این مسأله افتخار می کنم.»

یک دختر بیست ساله، اهل لندن، این چنین زیبا اثرات اجتماعی حجاب را توصیف کرده است: «وقتی باحجابی، همه می دانند که تو مسلمان هستی، پس به سرعت می فهمند که تو اهل نوشیدن مواد الکلی، رفتن به کلوپ و فساد اخلاقی نیستی؛ بنابراین از تو نخواهند خواست که با آن ها در آن مسائل همراه شوی.»

یک دختر نوزده ساله، اهل پریستون نظرش دربارة حجاب این است: «حجاب برای من، تقویت روشی از پوشش است که حیا را در من تقویت می کند. چون شما با حجاب به عنوان یک مسلمان شناخته می شوید، بهتر است که یک الگو باشید.»

یک پسر بیست وسه ساله، اهل لندن نیز نظرش را دربارة کارکردهای حجاب این طور بیان کرده است: «حجاب یک نحوة پوشش برای مرد و زن است. چیزی که در دین برای هر دو جنس، بر آن تأکید شده است، حیا می باشد و حجاب یک امر ضروری برای تحقق این معناست. این پوشش باعث می شود که اخلاق و معنویت جامعه حفظ شود.»

این مخاطبان هم چنین دربارة میزان شنیدن یک جک توهین آمیز درباره مسلمانان، در طول سال یا هفته، به خاطر حجاب شان، پیش و پس از واقعة یازده سپتامبر مورد سؤال واقع شده اند که این آمار از 66درصد مربوط به پیش از یازده سپتامبر، به 88درصد پس از یازده سپتامبر فزونی یافته است. نتایج مربوط به سؤال مشابه، یعنی مورد مسخره شدن و خنده قرار گرفتن در جامعه نیز، از 44درصد به 59درصد رشد داشته است.

هم چنین آمارها دربارة دیدن تصاویر تحریک آمیز نسبت به مسلمانان در رسانه ها، تلویزیون و شبکه های ماهواره ای در پیش و پس از یازده سپتامبر به ترتیب بیش از 80 و 93درصد می باشد که خود نشانگر اوج فضاحت عمل کرد رسانه های غربی است.

در این تحقیق هم چنین آمارهایی دربارة میزان ترجیح یک غیرمسلمان بر مسلمان در امور واحد، میزان فعالیت های سیاسی که تأثیری علیه مسلمانان دارند، شنیدن اخباری که به اسلام هراسی دامن می زنند و... ارائه شده است که همگی نشانگر سلب حقوق مسلمانان در غرب و تلاش سازماندهی شده برای تحت فشار قرار دادن آن ها می باشند.»

نظر عده ای دیگر از مخاطبان این تحقیق را دربارة آثار حجاب و نوع نگاه به آن، با هم مرور می کنیم.

یک خانم بیست ویک ساله، اهل منچستر، چنین گفته است: «حجاب امری مثبت است. من هرگز بدون حجاب، احساس کامل بودن نمی کنم. اغلب اوقات خانم هایی که برای جلب توجه دیگران لباس می پوشند، نمی توانند خودشان را هم راضی کنند. حجاب یک تبعیض نیست، بلکه زن را از یک شئ جنسی بودن رها می سازد.

یک خانم انگلیسی نیز این چنین، فواید حجاب را در شخصیت خود بروز داده است: «من دوست ندارم مانند یک تکه گوشت که مدام توسط غریبه های خیابانی، مورد چشم چرانی قرار می گیرد، باشم. من، زمانی که لباس های کوچک و برهنه به تن می کنم یا آخرین مدها را می پوشم هرگز احساس کمال نمی کنم.»

یک دختر بیست ویک ساله، اهل پریستون می گوید: «اکثر جوامع، تأکید بسیار زیادی بر زیبایی زن دارند. حجاب، این مسأله را کاهش داده و روابط زن و مرد را ساده تر و سالم تر می نماید.»

یک دختر بیست ساله، ساکن لندن نیز اثر حجاب بر خودش را تقویت معنویت می داند و می گوید: «از زمانی که محجبه شده ام، احساس ترس و خودآگاهی بیش تری بین خودم و خدایم دارم و هویت مسلمانی خود را بهتر یافته ام و در عین حال توانستم تحملم را در برابر ریش خندها و هرزگی های کسانی که ادعا می کردند دوستم دارند، بیش تر کنم.»

و اما نظر برخی از این مخاطبان، دربارة فشارهایی که در «رضاخانیزم» حاکم بر غرب، علیه زنان محجبه وارد می شود و هم چنین تصویب قوانین منع حجاب را بببینید تا مظلومیت زن مسلمان در غرب و زندگی او که اخیرا با نگرانی توأم می باشد را بهتر درک کنید.

یک زن سی ساله، اهل ادینبرو می گوید: «از زمانی که محجبه شده ام در این باره نگرانم که اگر پوشش حجاب محدود شود، چه باید بکنم.»

یک خانم بیست ودو ساله، ساکن شرق لندن نیز این چنین هراس خود را از ممنوع شدن حجاب بیان می کند: «احساس ناراحتی زیادی برای کار کردن در جامعه خواهم داشت و از مدیران و همکارانم می ترسم.»

منبع : مجله  امتداد  بهمن 1389 - شماره 60 /  نویسنده : علی رضا کمیلی