ویژه ماه مبارک رمضان

 برنامه ریزی ماه رمضان 

 برنامه ریزی ماه رمضان 

میهمانی خداوند، به معنای اکرام و رحمت خاص الهی بر بندگان است؛ زیرا بندگان- اعم از مومن و کافر- در سراسر زندگی خود، در سر سفره اکرام و رحمت الهی نشسته اند. اما میهمانی در ماه رمضان، اکرام و رحمت خاص برای روزه داران است. بر اساس روایات، چند موضوع نشان از میهمانی خداوند است


میهمانی خداوند، به معنای اکرام و رحمت خاص الهی بر بندگان است؛ زیرا بندگان- اعم از مومن و کافر- در سراسر زندگی خود، در سر سفره اکرام و رحمت الهی نشسته اند. اما میهمانی در ماه رمضان، اکرام و رحمت خاص برای روزه داران است. بر اساس روایات، چند موضوع نشان از میهمانی خداوند است:

1- از شب اول ماه رمضان، درهای بهشت باز می شود و تا شب اخر بسته نمی شود[1].

2- از ابتدا تا انتهای ماه رمضان، درهای جهنم بسته می شود[2].

3- شیاطین در بند و زنجیر می شوند تا نتوانند روزه بندگان را خراب کنند[3].

4- ماه رمضان، ماهی است که ابتدای ان رحمت، وسطش امرزش گناهان و پایان ان، ازادی از اتش جهنم است [4]؛ یعنی، با رحمت الهی به میهمانی دعوت و امرزیده می شویم و در پایان میهمانی به عنوان هدیه، از اتش جهنم ازاد می گردیم.

5- وجود شب قدر در این ماه است که ارزش ان، از هزار ماه بیشتر است و عبادت در ان، نتایج بسیاری دارد و سرنوشت یک سال بندگان در ان تعیین

می گردد[5]. بدون تردید موفقیت در هر کاری، مستلزم برنامه ریزی صحیح است و ان هنگامی میسر است که:

الف. برنامه ناظر به اهدافی باشد که انسان، در پیش روی دارد.

ب. اهداف وقتی از شفافیت برخوردار می شود که فرصت پیش امده یا امکانات فراهم شده، به خوبی شناخته و ارزش گذاری گردد.

ج. وقتی انسان ارزش فرصتی را بداند و یا اهمیت نعمتی را درک کند، قدر ان را بهتر می داند و بیشتر از ان بهره می برد.

پس باید از این فرصت سرنوشت ساز، بیشترین بهره را ببریم و اگر بخواهیم به این هدف دست یازیم، باید برای لحظه لحظه ان حساب باز کنیم؛ حتی برای ساعاتی که در حال خواب یا استراحت هستیم.

برای استفاده کامل از ماه رمضان، هر کس باید متناسب با موقعیت شغلی و وضعیت جسمانی و روانی خویش، برنامه ریزی کند. در این صورت باید وقت خود را به چند بخش تقسیم کنیم:

بخش اول. علم و معرفت
در این ماه باید با جدیت تمام، در جهت دانش افزایی تخصصی و معرفت یابی بنیادین و اعتقادی بکوشیم.

بخش دوم. عبادت و مناجات
در ماه رمضان، علاوه بر عبادت های معمول- که در طول سال همیشه باید انجام دهیم- عبادت های واجب و مستحب دیگری نیز اضافه شده است؛ مانند: روزه گرفتن، تلاوت قران، خواندن دعاهای ماه رمضان، احسان و. . . برای انجام دادن این اعمال، تاکید فراوانی شده است و باید در برنامه ریزی ماه رمضان، در نظر گرفته شود.

بخش سوم. خواب و استراحت
لازمه استفاده بهینه از دو بخش گذشته، این است که خواب و استراحت انسان به مقدار کافی انجام شود. در غیر این صورت در دو بخش اول نیز موفق نخواهد بود. در ماه مبارک رمضان، به دلیل جابه جایی اوقات غذا و تغییراتی دیگر، تا حدودی چرخه خواب و استراحت نیز تغییر می کند. توصیه ما این است که بکوشید میزان خواب خود را خیلی تغییر ندهید و وقت ان را نیز خیلی به هم نزنید. فقط با کمی تغییر در چرخه خواب، برنامه خواب و استراحت خود را ادامه دهید؛ برای مثال اگر هنگام سحر حدود یک ساعت (برای سحری خوردن و خواندن نماز شب و نماز صبح) بیدار می مانید؛ این مقدار از خواب را در روز جبران کنید. بعد از نماز ظهر و عصر- با توجه به اینکه ناهار از برنامه روزانه حذف شده است- زمان مناسبی برای استراحت و خواب است. در این صورت مقداری از شب را می توانید بیدار بمانید و از وقت تان استفاده بهتری بکنید.

توصیه های ماه رمضان
علاوه بر انچه بیان شد، رعایت نکات زیر به کیفیت استفاده از ماه رمضان می افزاید:

1- بر ترک محرماتی که بر اعضای دیگر لازم گردیده- به ویژه محرمات چشم، گوش و زبان- و نیز استفاده از غذای حلال، اهتمام ویژه ای داشته باشید.

2- در شبانه روز چند نوبت قران تلاوت کنید؛ برای مثال حدود پانزده دقیقه در روز و پانزده دقیقه در شب.

3- دعاها را تقسیم کنید و انها را در چند نوبت در شبانه روز بخوانید. روزها به همان مقدار دعایی که بین نماز یا بعد از نمازهای یومیه خوانده می شود، اکتفا کنید. اما شب ها وقت بیشتری را صرف خواندن دعا کنید. اگر بعضی از دعاها طولانی است، لازم نیست هر شب همه ان دعا را بخوانید.

4- برای استفاده بهینه از زمان در هنگام رفت و امد، ذکر بگویید (البته ذکرهای

بدون صدا و ارام تا شایبه ریا به وجود نیاید). بکوشید از مرحله ذکر زبانی، به مرتبه توجه به معنای ذکر و ذکر قلبی و یاد واقعی خداوند برسید؛ به طوری که او را حاضر و ناظر بر خود بدانید.

بهترین ذکر- به ویژه برای رفع بعضی مشکلات ظاهری و نیز روحی و روانی- ذکر (استغفار) و (لا اله الا الله) است.

5- دایم الوضو باشید و حتی قبل از خواب نیز وضو بگیرید و به بستر خواب بروید؛ زیرا در ماه رمضان، خواب نیز عبادت است و نفس کشیدن تسبیح به حساب می اید.

6- از شب زنده داری و احیا- به ویژه در شب هایی که فردای ان تعطیل است- غفلت نکنید. شاید یکی از مهم ترین اعمال در این ماه، شب زنده داری، تهجد، استغفار و نماز شب در نیمه شب ها است.

7- در مجالس بیان احکام و معارف دینی و موعظه، در مساجد یا حسینیه ها شرکت کنید. بسیاری از علما و مجتهدان نیز مقیدند، به موعظه و ذکر مصیبت واعظان و سخنرانان گوش فرا دهند.

به طور کلی شرکت در مجالس مذهبی، قرار دادن خود در معرض نفحات و نسیم های رحمت الهی است که نقش مهمی، در حفظ دین و معنویت انسان دارد.

8- از انجام دادن ورزش های سنگین، در طول ماه رمضان بپرهیزید و بکوشید ورزش های سبک و ارام (مانند پیاده روی یا نرمش) انجام دهید.

9- از غذاهای قندی و پروتیین دار در رژیم غذایی خود بیشتر استفاده کنید (مانند خرما و لبنیات).

10- از پرخوری هنگام افطار و سحری جدا بپرهیزید؛ زیرا علاوه براینکه چرخه خواب شما را به هم خواهد زد، از سایر برنامه های عبادی و درسی نیز بهره کافی نخواهید برد.

11- از هدر دادن انرژی بی جا و بی مورد اجتناب کنید؛ برای مثال از حرف زدن های بی مورد و تماشای برنامه های تلویزیونی غیرضروری بپرهیزید.

پی نوشت

[1] . بحارالانوار، ج 96، ص 344؛ میزان‌الحکمه، ج 5، ص 2132.

[2] . میزان‌الحکمه، ج 5، ص 2132.

[3] . همان.

[4] . همان.

[5] . همان.

 

 منبع : برگرفته از دفتر: 9 ،پرسش ها و پاسخ های برگزیده ویژه ماه مبارک رمضان

مطالب مرتبط

تگ‌ها

مطالب پربیننده

پربیننده
آخرین مطالب

عضویت در خبرنامه