ویژه شهادت حضرت امام علی(ع)
اصول اخلاقی علی علیه السلام با دشمنان
رعایت اصول اخلاقی و انسانی در برابر دشمنان موضوعی است که امام علی(ع)، به آن اهتمام ویژه داشت، به گونه ای که حتی در برابر دشمنان در حال نبرد نیز از اخلاق اسلامی روی نگردانده است. آن حضرت پیوسته به نیروهای تحت امرش نیز سفارش می کرد تا به اخلاق اسلامی پای بند باشند. این مسئله چه در رفتار و چه در عملکرد حضرتش فراوان قابل مشاهده است.
امام علی علیه السلام در برخورد با دشمنان چه اصول و رفتارهایی داشتند؟
رعایت اصول اخلاقی و انسانی در برابر دشمنان موضوعی است که امام علی(ع)، به آن اهتمام ویژه داشت، به گونه ای که حتی در برابر دشمنان در حال نبرد نیز از اخلاق اسلامی روی نگردانده است. آن حضرت پیوسته به نیروهای تحت امرش نیز سفارش می کرد تا به اخلاق اسلامی پای بند باشند. این مسئله چه در رفتار و چه در عملکرد حضرتش فراوان قابل مشاهده است.
بخشی از فرمان امام علی(ع) به نیروهایش در برخورد با دشمنان در این روایت موجود است: «نَصْرٌ عُمَرُ بْنُ سَعْدٍ وَ حَدَّثَنِی رَجُلٌ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جُنْدَبٍ عَنْ أَبِیهِ: أَنَّ عَلِیّاً (ع) کَانَ یَأْمُرُنَا فِی کُلِّ مَوْطِنٍ لَقِیَنَا مَعَهُ عَدُوَّهُ یَقُولُ: «لَا تُقَاتِلُوا الْقَوْمَ حَتَّی یَبْدَءُوکُمْ فَإِنَّکُمْ بِحَمْدِ اللَّهِ عَلَی حُجَّةٍ وَ تَرْکُکُمْ إِیَّاهُمْ حَتَّی یَبْدَءُوکُمْ حُجَّةٌ أُخْرَی لَکُمْ عَلَیْهِمْ فَإِذَا قَاتَلْتُمُوهُمْ فَهَزَمْتُمُوهُمْ فَلَا تَقْتُلُوا مُدْبِراً وَ لَا تُجْهِزُوا عَلَی جَرِیحٍ وَ لَا تَکْشِفُوا عَوْرَةً وَ لَا تُمَثِّلُوا بِقَتِیلٍ فَإِذَا وَصَلْتُمْ إِلَی رِحَالِ الْقَوْمِ فَلَا تَهْتِکُوا سِتْراً وَ لَا تَدْخُلُوا دَاراً إِلَّا بِإِذْنِی وَ لَا تَأْخُذُوا شَیْئاً مِنْ أَمْوَالِهِمْ إِلَّا مَا وَجَدْتُمْ فِی عَسْکَرِهِمْ وَ لَا تُهَیِّجُوا امْرَأَةً بِأَذًی وَ إِنْ شَتَمْنَ أَعْرَاضَکُمْ وَ تَنَاوَلْنَ أُمَرَاءَکُمْ وَ صُلَحَاءَکُمْ فَإِنَّهُنَّ ضِعَافُ الْقُوَی وَ الْأَنْفُسِ وَ الْعُقُولِ وَ لَقَدْ کُنَّا وَ إِنَّا لَنُؤْمَرُ بِالْکَفِّ عَنْهُنَّ وَ إِنَّهُنَّ لَمُشْرِکَاتٌ وَ إِنْ کَانَ الرَّجُلُ لَیَتَنَاوَلُ المَرْأَةَ فِی الْجَاهِلِیَّةِ بِالْهِرَاوَةِ أَوِ الْحَدِیدِ فَیُعَیَّرُ بِهَا عَقِبُهُ مِنْ بَعْدِهِ»[1]دستور آن حضرت به لشکرش، قبل از برخورد با هر دشمنی، چنین بود: تا دشمن با شما آغاز به جنگ نکرد، شما با ایشان نجنگید؛ زیرا شما بحمد اللَّه بر علیه دشمنتان دلیل و حجت دارید، و این هم که آنان آغازگر جنگ باشند، نه شما، دلیل دیگری بر ضرر آنها خواهد بود. اگر جنگیدید و دشمن را شکست دادید، فراری ها را نکشید و به زخمی ها آسیب نرسانید، عورتی را برهنه نسازید و کشته ای را مثله نکنید، اگر به قرارگاه دشمن وارد شدید پرده ای را مدرید، و جز به فرمان من به خانه ای وارد نشوید و چیزی از اموال ایشان را جز آنچه در میادین جنگ باشد برندارید، به هیچ زنی آزار و گزندی نرسانید، اگرچه به ناموس شما دشنام دهند و فرماندهان و نیکان شما را نیز مشمول دشنام خود سازند؛ زیرا چنین زنانی ضعیف، کم تحمل و کم خرد می باشند، و ما مأمور بودیم (در زمان رسول خدا) آن زمان که آنان زنان مشرکی بودند نیز از آزار رساندن به ایشان خودداری کنیم. در روزگار جاهلی هم اگر مردی زنی را با چماقی یا پاره آهنی می زد تا بر او دست یابد پس از وی(حتی) بازماندگان آن مرد به سبب چنان رفتار(ناهنجاری که از او سر زده بود) سرزنش می شدند.[1]
امام (ع) در این عبارات چند اصل مهم اخلاقی را به پیروانش سفارش می کند:
1.پیش قدم نشدن در جنگ و نبرد با دشمن
2.نکشتن زخمی ها و مجروحان لشکر شکست خورده
3.جلوگیری نکردن از دست رسی دشمن به آب
4.آسیب نرساندن به غیر نظامیان
5.متعرض نشدن به زنان
6.پرده دری نکردن نسبت به مردان
7.بدون اجازه صاحب خانه، وارد منزل کسی نشدن و چیزی از اموال آنها برنداشتن.
پی نوشت:
[1] نصر بن مزاحم، وقعة صفین، النص، محقق، مصحح، هارون، عبد السلام محمد، ص 203- 204، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی قم، چاپ دوم، 1404 ق؛ ابن میثم، میثم بن علی، شرح نهج البلاغة، ترجمه، عطایی، محمدرضا، روحانی، حبیب، ج 7، ص 83- 87، بنیاد پژوهشهای اسلامی، مشهد، چاپ یکم، 1385ش.
منبع : پایگاه اندیشوران
مطالب مرتبط
- فضيلت زيارت امام على (ع)
- سالشمار زندگانی امام علی علیه السلام
- مقاله علمی و پژوهشی عوامل موثر در مسئولیت اجتماعی
- پیامدهای شهوت پرستی در کلام امیرالمؤمنین(ع)
- مقاله حق بر محیط زیست سالم در پرتو اصول فقهی و اخلاقی
- مقاله دیدگاه آیت الله جوادی آملی و نسبی گرایی اخلاقی
- مقاله علمی و پژوهشی اخلاق حرفه ای و عملکرد روزنامه نگاران مطبوعات
- مقاله تحلیل سیاست جنایی امنیت مدار در پرتو اصول اخلاقی و موازین حقوق بشری
تگها
- امام علی(ع)
- اصول اخلاقی
- سیره امام علی (ع)
- سیره امام علی(ع)
- شهید محراب
- حضرت امام علی(ع)
- شهادت امام علی(ع)
- شهادت حضرت امام علی(ع)
- ویژه شهادت حضرت امام علی(ع)
- امیر مومنان علی (ع)
- امیر مومنین علی (ع)
- مولای متقیان حضرت علی(ع)
- شهادت امیر مومنان علی (ع)
- شهادت امیر مومنین علی (ع)
- اصول اخلاقی علی علیه السلام
مطالب پربیننده
- چگونه تشخیص دهیم یک تصویر با هوش مصنوعی ساخته شده؟
- آموزش کامل تهیه سبزه عید با تخم شربتی
- کاهش وزن علمی و بدون برگشت
- چگونه میتوان از اینستاگرام، تیکتاک و گوشیهای همراه فاصله گرفت؟
- کمبود چه مواد غذایی باعث افزایش ابتلا به افسردگی میشود؟
- چطور مامان بابای خودمان باشیم؟
- مادران تلفنهمراه خود را به کودکشان بدهند یا خیر؟
- چرا مردان در بیان احساسات خود موفق نیستند؟
- آیا در برزخ، شفاعت وجود دارد؟
- "همای سعادت" اسطوره یا واقعیت؟!
- گیاهانی که استرس خانه و محل کار را کاهش میدهند
- سیگارهای الکترونیک یک جایگزین توهم زا
- سونامی سالمندی، بحران پیش روی کشور
- درباره خانه عباسیان، شاهکار معماری ایران در کاشان
- درباره قنات بلده فردوس؛ بیبدیل در دل کویر
- درباره شغاب، گورستان دلاوران در بوشهر
- کاخ خسرو کرمانشاه؛ شکوهی به جا مانده از دوران ساسانی
- درباره پل ساسانی دزفول، کهنترین پل آجری جهان
- چگونه سینمای ایران به رکورد فروش ۱۰۰۰ میلیارد تومان رسید؟
- لذتبخشترین نماز
- درباره تذهیب و انواع آن
- چقدر برای شریک زندگیمان وقت بگذاریم؟
- مواد غذایی موثر در بهبود علائم یائسگی
- حضرت زهرا (س) و تاکید روی آموزش علم
- هشدار؛ چه پیامکهایی را باز نکنید
- اسانسهای دافع اضطراب را بشناسیم
- حضرت زهرا (س)، الگوی بیبدیل یک زن مسلمان
- درمان تورم کف و قوزک پا
- معرفی غذاهای سنتی ایرانی در شب یلدا همراه با تصاویر
- نحوه آموزش صبر و بردباری به کودکان
- قوانین کلاس و مدرسه
- قالب آماده و زیبای پاورپوینت(15)
- ۵ فیلم که همه زنان ایرانی باید تماشا کنند
- شعار سال ۱۴۰۱ «سال تولید، دانشبنیان و اشتغالآفرین»
- قالب زیبای پاورپوینت برای ارائه پروپوزال و دفاع رساله دکترا
- قالب پاورپوینت کادر دار زیبا
- قالب پاورپوینت گرافیکی و طرح دار زیبا
- قالب پاورپوینت گرافیکی زیبا
- رنگ چشم هایتان درباره شما و اجدادتان چه می گوید؟
- پورنوگرافی چیست و چه اثری بر مغز و رابطه جنسی دارد؟
- قالب پاورپوینت گرافیکی جالب
- نمونه تدریس درس اول هدیه آسمان پنجم
- اندکی درباره درسپژوهی
- کتاب پسری که جادویی شد
- همه زائران سلطان
- قالب پاورپوینت
- معرفی کتاب
- دوستی با کتاب
- قالب پاورپوینت گرافیکی
- درباره محسن رضایی
- معرفی کتاب
- کتاب راهنمای کامل Interaction access
- درباره امیر کبیر
- کتاب پیوند زخم خورده
- کتاب آموزش علیه آموزش
- درباره فخرالدین عراقی
- خلاصه کتاب سواد بصری
- درباره محسن مهر علیزاده
- تورم به کدام سو میرود؟
- طغیان سرخک