الغدیر فی الکتاب و السنة و الأدب
نویسنده: عبدالحسین امینی

کتاب «الغدیر»، بی نیاز از توضیح و تعریف است؛ زیرا نتیجه زحمات و مطالعات هجده ساعته مؤلف در شبانه روز و نیز حاصل مسافرت های او به چند کشور جهان است.الغدیر، کتابی است که بزرگان و عالمان و نیز اکثر مراجع تقلید زمانِ مؤلف و حتی مسیحیان، برآن، تقریظ و تقدیر نوشته اند.

در این کتاب، آیات و احادیث و اشعار مربوط به غدیر، همه مورد بررسی قرار گرفته اند و واقعه غدیر از جهات گوناگون، تحلیل و تبیین شده است.

بیش از پنجاه سال از تدوین کتاب الغدیر می گذرد و با اطمینان می توان گفت که جامعه محققین اعم از شیعه و سنی، با نام الغدیر و با نوشته های علمی و عمیق و محققانه و پر احساس علامه امینی، آشنا می باشند؛ اما در طول این زمان هنوز کسی نتوانسته برای الغدیر حتی صفحه ای رد و یا نقد که قابل اعتنایی، بنویسد و این خود نشان گر استحکام و متقن بودن مطالب این کتاب است.

اصل کتاب «الغدیر»، بیست جلد بوده که تاکنون یازده جلد آن به چاپ رسیده است. منابع ومصادر مورد استناد الغدیر، به جهت رعایت قواعد منطقی جدل، احتجاج ومناظره، همه از منابع عالمان اهل سنت می باشند. این ویژگی، همراه با پرهیز مؤلف از تعصّب و یک سونگری، موجب شهرت جهانی الغدیر شده است.

الغدیر با ذکر حادثه غدیر آغاز می شود و بعد به شماره راویان دست اول آن - که به 110 نفر می رسند – می پردازد؛ سپس آثاری که اسناد حدیث در آنها آمده، راویان بعدی، عالمان، مؤلفان و شاعران مرتبط به واقعه غدیر معرّفی می شوند.علاوه بر بررسی عالمانه صحّت حدیث غدیر، موضوعاتی مانند مفاد حدیث، تحقیق واژگان، شواهد لفظی و معنوی منطبق بر مدّعای شیعه، موارد اختلاف شیعه و دیگران - مانند ایمان ابوطالب، مسئله زیارت، علم امام و جعل حدیث – در الغدیر مورد نقد و بررسی قرار گرفته اند. ترجمه فارسی الغدیر در 22 جلد، توسط بنیاد بعثت، منتشر شده است.

امامت و رهبری
نویسنده: شهید مرتضی مطهری

ناشر: صدرا

این کتاب، در برگیرنده شش سخنرانی استاد شهید مرتضی مطهری درباره امامت در انجمن اسلامی پزشکان در زمستان 1349 و نیز یادداشت های موجود از آن شهید درباره امامت، رهبری و مدیریت است.

چنان که از مجموعه «مقدمه ای بر جهان بینی اسلامی» برمی آید، استاد شهید قصد داشت کتابی تحت عنوان «امامت و رهبری» به سبک سایر کتاب های این مجموعه، به رشته تحریر در آورد؛ اما افسوس که منافقان، چنین فرصتی را به آن متفکر گران قدر ندادند و به تعبیر امام بزرگوارمان، همگان را از ثمرات ارجمند او، محروم نمودند. شک نیست که اگر استاد شهید حضور می داشت، کتابی به مراتب کامل تر و منسجم تر از کتاب حاضر عرضه می داشت و چنان که از یادداشت های موجود استاد برمی آید، مسائل نوینی را مورد تجزیه و تحلیل قرار می داد و افق های تازه ای را در این باب می گشود؛ ولی با این همه برای تکمیل مجموعه «مقدمه ای بر جهان بینی اسلامی»، این کتاب را می توان به عنوان جلد ششم آن مجموعه مطالعه کرد.

ولاء ها و ولایت ها
نویسنده: شهید مرتضی مطهری

ناشر: صدرا

ولاء ها و ولایت ها، در اصل، مقاله ای بود که شهید مطهری در سال 1347 ش. برای درج در کتاب «محمد خاتم پیامبران»، به مناسبت آغاز پانزدهمین قرن بعثت، نوشته بود و در زمان حیات استاد شهید نیز به صورت رساله ای کوچک، منتشر شد. استاد شهید مطهری مباحثی همچون مفهوم ولی و مولی، انواع ولاءها، ولایت اهل بیت، ولایت در قرآن، حدیث ثقلین، عصمت پیامبر و امام، ولاء زعامت و رهبری جامعه، ولاء غیبی یا ملکوتی، امام حامل ولایت و ولایت تکوینی را در این کتاب مورد بررسی قرار داد.

حماسه غدیر
نویسنده: محمد رضا حکیمی

ناشر: دفتر نشر فرهنگ اسلامی

هدف اصلی مؤلف از تألیف این کتاب، معرفی و تجلیل از کتاب الغدیر و مؤلف آن، علامه امینی است. این کتاب نشان دهنده اطلاعات وسیع نویسنده در علوم اسلامی، به ویژه در مباحث سیاسی، اجتماعی و تاریخی است و بیان گر این است که نویسنده علاوه بر آشنایی با متون اصیل و کهن اسلامی، با کتاب ها و مقالات جدیدی که توسط نویسندگان معاصر تألیف شده نیز به میزان قابل توجهی آشنا می باشد.

مطالب این کتاب را می توان به دو بخش زیر تقسیم نمود:

مباحثی که جنبه مقدماتی برای هدف اصلی کتاب دارند.
مباحثی پیرامون ارزش و اهمیت کتاب «الغدیر» و معرفی مؤلف آن و اهدافی که از این تألیف داشته است.
مؤلف در «سرآغاز» کتاب، سعادت کامل جامعه را دینداری و دین باوری می داند و به همه معلمان و متفکران بزرگ، ارج می نهد.

مؤلف در بحثی تحت عنوان «اهمیت اعتقادی غدیر»، ابتدا ترجمه خطبه نسبتاً طولانی حضرت علی علیه السلام را که در «مستدرک نهج البلاغه» آمده، بیان می کند و بعد به نکاتی از این خطبه اشاره کرده، سپس ضمن بحث درباره غدیر و هویت رهبری در اسلام، چند موضوع زیر را مطرح می کند:

موقعیت کنونی جهان اسلام و توجه به مشکل امروز مسلمین.
تفرقه افکنی، بزرگ ترین حربه استعمار (دشمن بزرگ اسلام).
رعایت عواطف و احساسات مسلمانان جهان از فرقه های گوناگون.
شناساندن جوهر اسلام در این روزگار که عصر علم و تحقیق است.
سلسله مباحث درباره کتاب «الغدیر»، با عنوان «موضع اسلامی کتاب الغدیر»، شروع می شوند. آخرین بحث این کتاب، درباره «کارهای علامه امینی» است. نویسنده در پایان علامه امینی را از مصلحان دینی و اجتماعی بزرگ برشمرده و سپس به نیروی شگفت آور نطق و سخنرانی او و نیز ماجرای درگذشت و تاریخ وفات و محل دفن وی اشاره می نماید.

سروش آفتاب
مقدمه، متن و ترجمه خطابه پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله در روز غدیر

مؤلف و مترجم: سید حسین حسینی

ناشر: مرکز فرهنگی انتشاراتی منیر

در این کتاب ابتدا به مقدمه ای پرداخت شده که در بر گیرنده کلیاتی در مورد واقعه غدیر و حدیث غدیر است و بعد به طور اجمالی به بررسی راویان و منابع این خطبه می پردازد و به تعدادی از شبهات رایج در مورد غدیر، پاسخ می گوید و پس از آن در بخش اصلی کتاب، متن کامل عربی خطبه را همراه ترجمه ای شیوا و روان، می آورد. متن عربی خطبه غدیر چاپ شده در این کتاب، برگرفته از کتاب اسرار بقیع، نوشته محمد باقر انصاری است.این کتاب به صورت نفیس چاپ شده است.

غدیر، کمی آن سوتر
نویسنده: سیدمهدی شجاعی

ناشر: تاسوعا

در این کتاب، واقعه حجه الوداع از ابتدای حرکت از مدینه، تا مراسم حج و بازگشت و واقعه غدیر و نیز ماجراهای پس از پیامبر صلی الله علیه وآله و ماجرای سقیفه، در بخش های کوتاه آمده است. این کتاب با قلم و سبکی خاص، نگاشته شده است.

گزارش لحظه به لحظه از واقعه غدیر
نویسنده: محمد باقر انصاری

ناشر: دلیل ما

این کتاب، با زبانی ساده و روان و در عین حال دقیق و مستند، به شرح مرحله به مرحله واقعه غدیر، پرداخته، آن را از آغاز اعلان عمومی برای انجام مناسک حج، تا حرکت از مدینه به سوی مکه و وقایع مربوط به آن، ادامه داده، سپس به صورت مفصل تر، وقایع مربوط به غدیر خم و خطبه پیامبر صلی الله علیه وآله و اهمیت و عظمت و خطوط اصلی این خطبه را مطرح کرده است.

و سرانجام اتفاقات بعد از این واقعه عظیم مانند: تبریک و تهنیت به علی علیه السلام با عنوان امیر المؤمنین، دادن عمامه سحاب به وی و حضور جبرئیل علیه السلام در غدیر را با دقت یک تاریخ نگار ریز بین و با زیبایی نویسنده ای چیره دست، شرح داده است.

غدیر در گذر زمان
نویسنده: علی اکبر مهدی پور

ناشر: دلیل ما

این کتاب از چهار بخش زیر تشکیل شده است: بخش اول، به پیشینة رخدادهای روز 18 ذی الحجه از آغاز آفرینش تا عصر رسالت، می پردازد و بعد اشاره ای کوتاه به اعمال عید غدیر می کند. بخش دوم معرفی به برخی رویدادهای تاریخی پس از روز عید غدیر، مانند: مراسم بیعت، توطئه ها و ملاقات زهیر با امام حسین علیه السلام، مربوط می شود.

بخش سوم با نام «ره آورد غدیر»، شامل پنج گفتار زیر است: حدیث ثقلین حساس ترین فراز خطبه غدیر، خطبه حضرت امیر علیه السلام در روز عید غدیر، سیمای غدیر در آیینة سخنان امام رضا علیه السلام، شهادت ثالثه (شهادت به ولایت در عید ولایت) و سیمای غدیر در آیینة تحریر. بخش چهارم کتاب که «ره آورد دهة غدیر» نام دارد، به بررسی موضوعاتی مانند: مباهله، اصحاب کساء، خاتم بخشی، مؤاخات، میلاد حضرت ابوطالب علیه السلام و نزول سوره هل اتی می پردازد.

منبع : مجله  پرسمان  ویژه نامه امیر راز / نویسنده : محمد شکراللهی